Cuộc Phiêu Lưu Kỳ Diệu Của Nils của Selma Lagerlöf là một tác phẩm thiếu nhi kinh điển của văn học Thụy Điển, đồng thời cũng là một trong những cuốn sách nổi bật nhất được viết với mục đích giáo dục và nuôi dưỡng tâm hồn trẻ nhỏ. Được xuất bản lần đầu năm 1906–1907, cuốn sách ban đầu được sáng tác theo yêu cầu của Hội đồng Giáo dục Thụy Điển, nhằm giúp thiếu nhi vừa học địa lý, vừa nuôi dưỡng trí tưởng tượng và lòng yêu thiên nhiên. Tuy nhiên, dưới ngòi bút tài hoa của Lagerlöf, câu chuyện đã vượt xa phạm vi giáo trình, trở thành một kiệt tác văn học dành cho mọi lứa tuổi.
Nhân vật chính là cậu bé Nils Holgersson, một cậu bé nghịch ngợm, lười biếng và không biết yêu thương động vật. Trong một lần trêu chọc chú yêu tinh, Nils bị phạt biến thành người tí hon và có khả năng nói chuyện với muông thú. Từ đó, cậu bắt đầu chuyến phiêu lưu kỳ diệu cùng đàn ngỗng trời bay khắp đất nước Thụy Điển. Trên hành trình ấy, Nils được trải nghiệm những cảnh quan hùng vĩ, những truyền thuyết dân gian, đồng thời cũng phải đối diện với nhiều thử thách để rèn luyện lòng can đảm, sự nhân hậu và tinh thần trách nhiệm.
Điểm đặc biệt của tác phẩm là sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa yếu tố kỳ ảo và tính chất giáo dục. Mỗi chặng bay cùng đàn ngỗng trời không chỉ mở ra những trang mô tả sinh động về thiên nhiên, địa lý và lịch sử Thụy Điển, mà còn gắn liền với những bài học về lòng nhân ái, tình bạn và sự trưởng thành. Qua đó, Selma Lagerlöf đã tạo nên một cuốn “sách giáo khoa bằng văn chương”, nơi kiến thức hòa quyện với nghệ thuật kể chuyện, khơi gợi trí tò mò và niềm say mê khám phá ở trẻ nhỏ.
Hành trình của Nils cũng mang ý nghĩa biểu tượng sâu sắc: từ một cậu bé ích kỷ, chỉ biết đến bản thân, cậu dần trở thành một con người biết yêu thương, biết hy sinh và trưởng thành trong tâm hồn. Đây chính là sự chuyển hóa quan trọng, phản ánh niềm tin của tác giả rằng mọi đứa trẻ đều có khả năng thay đổi và vươn tới những giá trị tốt đẹp nếu được dẫn dắt đúng cách.
Bằng ngôn ngữ giản dị mà giàu hình ảnh, giàu chất thơ, Selma Lagerlöf đã khiến cho Cuộc Phiêu Lưu Kỳ Diệu Của Nilskhông chỉ hấp dẫn với trẻ em mà còn làm say mê người lớn. Câu chuyện đưa độc giả bay lượn trên bầu trời, ngắm nhìn những cánh rừng, đồng bằng, hồ nước và làng quê Thụy Điển từ một góc nhìn hoàn toàn mới mẻ, đầy kỳ thú.
Tác phẩm này không chỉ khẳng định vị trí của Lagerlöf như một nhà văn lớn, mà còn góp phần đưa bà trở thành nữ tác giả đầu tiên đoạt giải Nobel Văn học năm 1909. Đến nay, Cuộc Phiêu Lưu Kỳ Diệu Của Nils vẫn giữ nguyên sức hút, được dịch ra nhiều thứ tiếng và trở thành hành trang tuổi thơ của bao thế hệ độc giả trên toàn thế giới. Đây là một câu chuyện vừa kỳ diệu, vừa nhân văn, mang lại niềm vui đọc sách, đồng thời gieo vào lòng người đọc tình yêu thiên nhiên và niềm tin vào sự trưởng thành của con người.
