Giai Thoại Và Sấm Ký Trạng Trình của Phạm Đan Quế là một công trình sưu tầm và khảo cứu công phu, giúp người đọc tiếp cận sâu hơn với cuộc đời, tư tưởng và di sản huyền bí của Nguyễn Bỉnh Khiêm – vị hiền triết lỗi lạc trong lịch sử văn hóa Việt Nam. Cuốn sách không chỉ kể lại những giai thoại dân gian đầy hấp dẫn về ông, mà còn đi sâu vào giải mã những câu sấm truyền được xem là phản ánh vận nước qua nhiều thời đại.
Phạm Đan Quế, với kiến thức uyên thâm và phương pháp nghiên cứu nghiêm túc, đã hệ thống hóa hàng trăm giai thoại xoay quanh Nguyễn Bỉnh Khiêm – người được mệnh danh là “Trạng Trình”. Những câu chuyện về sự thông tuệ, nhân cách thanh cao và tầm nhìn xa trông rộng của ông được ghi chép lại vừa sinh động, vừa thấm đẫm tinh thần dân gian. Qua đó, người đọc thấy được một bậc trí giả không chỉ giỏi văn chương và chính trị, mà còn là người thấu hiểu quy luật tự nhiên, nhân tâm và thời thế.
Phần đặc sắc nhất của sách nằm ở phần phân tích Sấm Trạng Trình – tập hợp những câu sấm và lời tiên đoán được lưu truyền trong dân gian suốt hàng thế kỷ. Phạm Đan Quế không chỉ ghi chép lại các câu sấm mà còn đối chiếu, bình giải theo nhiều chiều: lịch sử, ngôn ngữ và tư tưởng. Tác giả giúp người đọc hiểu rằng những lời “tiên tri” ấy không chỉ mang tính huyền bí, mà còn phản ánh tầm nhìn chính trị và triết lý sống thuận theo “thiên đạo” của Nguyễn Bỉnh Khiêm.
Tác phẩm đồng thời khắc họa rõ bối cảnh lịch sử đầy biến động mà Nguyễn Bỉnh Khiêm đã sống – thời Lê mạt, Mạc sơ – khi quyền lực phân tranh, đạo lý suy đồi, khiến ông chọn con đường ẩn dật nhưng vẫn giữ vai trò người “chỉ đường” cho cả một thế hệ. Hình tượng “Trạng Trình” qua ngòi bút Phạm Đan Quế vì thế không chỉ là bậc tiên tri, mà còn là người minh triết – người tìm thấy sự yên tĩnh giữa cơn biến động, soi sáng thế nhân bằng trí tuệ và lòng nhân hậu.
Với giọng văn mạch lạc, kết hợp giữa sử liệu và truyền thuyết, Giai Thoại Và Sấm Ký Trạng Trình vừa mang giá trị học thuật, vừa có sức hấp dẫn như một tác phẩm văn học dân gian. Đây là cuốn sách quý cho những ai yêu lịch sử, triết học phương Đông, và muốn tìm hiểu sâu hơn về nhân cách, trí tuệ cũng như tư tưởng vượt thời gian của Nguyễn Bỉnh Khiêm – người để lại dấu ấn không phai trong tâm thức dân tộc Việt.
