Kafka Bên Bờ Biển là một trong những tiểu thuyết nổi bật và nhiều tầng nghĩa nhất của Haruki Murakami – nhà văn Nhật Bản nổi tiếng với phong cách siêu thực, giàu chất thơ và triết lý hiện sinh. Được xuất bản lần đầu vào năm 2002, cuốn sách ngay lập tức thu hút sự chú ý của độc giả toàn cầu nhờ vào cấu trúc phi tuyến tính, các biểu tượng bí ẩn và cách kể chuyện cuốn hút, đậm chất Murakami.
Tiểu thuyết theo đuổi hai tuyến truyện song song, tưởng như độc lập nhưng dần quyện chặt vào nhau theo cách trừu tượng và đầy huyền bí. Tuyến truyện thứ nhất kể về Kafka Tamura – một cậu bé 15 tuổi thông minh, giàu nội tâm, mang trong mình lời nguyền Oedipus hiện đại: bị cha ruột nguyền rủa rằng sẽ giết cha, ngủ với mẹ và chị gái. Bị ám ảnh bởi lời nguyền và những câu hỏi về quá khứ gia đình, Kafka bỏ nhà đi và tìm đến một thư viện nhỏ ở vùng Takamatsu – nơi cậu gặp bà Saeki, một người phụ nữ kỳ lạ có quá khứ đẫm màu hoài niệm, và Oshima – một nhân viên thư viện có cái nhìn sắc sảo về giới tính và tồn tại.
Tuyến truyện thứ hai xoay quanh ông lão Nakata – một người già bị tai nạn thời thơ ấu khiến mất trí nhớ và khả năng học tập, nhưng đổi lại có thể nói chuyện với mèo. Trong hành trình tìm kiếm một “vật thể” kỳ bí, Nakata dấn thân vào một chuyến đi ly kỳ cùng một người tài xế xe tải tên Hoshino, mở ra một hành trình vừa thực tế vừa mang tính tâm linh, xuyên suốt qua thế giới vật chất lẫn thế giới bên trong tâm trí.
Kafka Bên Bờ Biển không chỉ là câu chuyện phiêu lưu, mà còn là bản ngẫm suy sâu sắc về cái tôi, định mệnh, tình yêu, ký ức và sự tha thứ. Những yếu tố siêu thực như linh hồn rời khỏi thể xác, những cơn mưa cá, hay cuộc trò chuyện giữa người và mèo không làm suy giảm tính nhân văn của tác phẩm, mà ngược lại, giúp Murakami biểu đạt những tầng nghĩa sâu hơn về sự kết nối giữa con người và thế giới vô hình.
Phong cách viết của Murakami trong tiểu thuyết này vừa trầm lắng vừa mộng mị, mang đậm chất nhạc và thi ca. Các nhân vật dù lập dị nhưng đều mang trong mình những tổn thương sâu sắc và nhu cầu được thấu hiểu. Âm nhạc cổ điển, văn hóa phương Tây và triết học Hy Lạp – đặc biệt là thuyết định mệnh và biểu tượng Oedipus – được đưa vào một cách tự nhiên, giúp tăng chiều sâu cho câu chuyện mà không làm mất đi tính gần gũi.
Cuốn sách không đưa ra lời giải rõ ràng cho tất cả các bí ẩn – Murakami để ngỏ cho người đọc tự cảm nhận, tự giải thích, và thậm chí tự tạo ra thế giới riêng trong tâm trí mình. Chính sự mơ hồ có chủ đích đó khiến Kafka Bên Bờ Biểntrở thành một trải nghiệm đọc độc đáo và đầy ám ảnh, như thể vừa bước qua một giấc mơ dài mà dư âm còn kéo dài mãi. Đây là một tác phẩm đặc biệt dành cho những ai sẵn sàng mở lòng với những điều không thể lý giải – và chấp nhận rằng đôi khi, hiểu hết không quan trọng bằng cảm được.