Kiến Trúc Trung Quốc của Thái Yến Hâm, nằm trong bộ sách Nhân văn Trung Quốc, là một chuyên khảo sâu sắc về quá trình hình thành, phát triển và triết lý thẩm mỹ trong kiến trúc truyền thống Trung Hoa. Tác phẩm mở ra một hành trình xuyên suốt qua hàng nghìn năm lịch sử, nơi từng mái ngói, từng đường cong, từng bức tường không chỉ là kỹ thuật xây dựng mà còn là biểu tượng của tư tưởng, niềm tin và bản sắc văn hóa dân tộc.
🇻🇳 Hoàng Sa, Trường Sa là của Việt Nam!
Ngay từ phần mở đầu, tác giả khẳng định rằng kiến trúc Trung Hoa là sự hòa quyện tinh tế giữa thiên nhiên và con người. Mỗi công trình, từ cung điện, miếu đường, chùa chiền đến nhà dân, đều được thiết kế dựa trên nguyên tắc “thiên – địa – nhân hợp nhất”. Tư tưởng phong thủy, âm dương ngũ hành cùng triết lý Nho – Đạo – Phật đã chi phối sâu sắc cách người Trung Hoa quan niệm về không gian sống. Trong đó, hướng nhà, vị trí cửa, độ dốc mái, hay khoảng trống giữa các gian đều được cân nhắc kỹ lưỡng để đạt đến sự hài hòa tuyệt đối giữa con người và tự nhiên.
Cuốn sách dành phần lớn dung lượng để trình bày các đặc trưng nổi bật của kiến trúc cổ điển Trung Quốc: kết cấu gỗ linh hoạt, mái nhà cong vút, hệ thống sơn son thếp vàng, và các chi tiết chạm trổ tinh xảo. Tác giả phân tích sự khác biệt giữa kiến trúc cung đình Bắc Kinh với sự uy nghiêm, đối xứng hoàn hảo và kiến trúc Giang Nam mang vẻ duyên dáng, trầm lắng bên sông nước. Từ Tử Cấm Thành, Vạn Lý Trường Thành, đến các đền chùa như Thiếu Lâm Tự, chùa Long Môn hay các vườn cảnh Tô Châu – tất cả được giới thiệu như những đỉnh cao của nghệ thuật kiến trúc và thẩm mỹ phương Đông.
Bên cạnh đó, Kiến Trúc Trung Quốc cũng chỉ ra tính cộng đồng và tinh thần nhân văn sâu sắc trong không gian xây dựng truyền thống. Nhà ở không chỉ là nơi trú ngụ, mà còn là trung tâm sinh hoạt của nhiều thế hệ, biểu hiện cho sự gắn kết gia tộc và đạo lý tôn ti. Những con phố cổ, cổng làng, đình miếu… đều được thiết kế nhằm nuôi dưỡng mối quan hệ hài hòa giữa con người với nhau và với môi trường xung quanh.
Phần cuối cuốn sách đề cập đến sự chuyển mình của kiến trúc Trung Quốc hiện đại – nơi những giá trị cổ điển được tái hiện trong các công trình mới, kết hợp vật liệu hiện đại với tinh thần truyền thống. Tác giả khẳng định rằng, dù đô thị hóa đang diễn ra mạnh mẽ, cốt lõi của kiến trúc Trung Hoa vẫn là sự hướng về tự nhiên, đề cao sự cân bằng và tôn trọng quy luật của vũ trụ.
Kiến Trúc Trung Quốc không chỉ là một tài liệu nghiên cứu chuyên sâu, mà còn là tác phẩm nghệ thuật đưa người đọc chiêm ngưỡng linh hồn của không gian sống Trung Hoa – nơi kỹ thuật, triết học và thẩm mỹ hòa quyện thành một chỉnh thể bất tử.