Ký Ức Chiến Trường K của Võ Văn Hà là một tác phẩm mang đậm dấu ấn hồi ức, vừa mang tính tư liệu lịch sử, vừa chứa đựng chiều sâu cảm xúc cá nhân. Cuốn sách tái hiện một giai đoạn đặc biệt: cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới Tây Nam và nghĩa vụ quốc tế cao cả của quân tình nguyện Việt Nam trên đất Campuchia cuối thập niên 1970 – đầu 1980. Đây là một trong những ký ức bi hùng của dân tộc, nhưng chưa được nhiều tác phẩm văn học phản ánh toàn diện, và Võ Văn Hà đã chọn cách kể từ góc nhìn người trong cuộc, để ký ức trở thành nhịp cầu nối quá khứ với hiện tại.
Trong Ký Ức Chiến Trường K, tác giả đưa người đọc theo bước chân của những người lính tình nguyện trên chiến trường gian khổ. Đó là hình ảnh các đơn vị hành quân qua rừng sâu, núi thẳm, phải đối mặt với điều kiện thời tiết khắc nghiệt, bệnh tật và thiếu thốn. Đó là những trận chiến ác liệt chống lại tàn quân diệt chủng Pol Pot, nơi cái chết luôn rình rập từng ngày, từng giờ. Thế nhưng, xuyên suốt bức tranh dữ dội ấy là ý chí kiên cường, tình đồng đội gắn bó máu thịt và niềm tin vào chính nghĩa.
Điều đặc biệt trong tác phẩm chính là cách Võ Văn Hà khắc họa ký ức chiến trường không chỉ bằng những chi tiết chiến đấu, mà còn bằng những câu chuyện đời thường của người lính. Có lúc, đó là giây phút tĩnh lặng khi anh em ngồi quây quần bên nhau, nhớ về quê hương. Có lúc, đó là khoảnh khắc vui mừng khi bắt gặp sự sẻ chia từ nhân dân Campuchia, những người từng chịu nhiều đau khổ dưới chế độ diệt chủng. Chính những lát cắt ấy giúp tác phẩm vừa khốc liệt, vừa nhân văn, làm nổi bật tinh thần “giúp bạn là tự giúp mình” – một phương châm thể hiện nghĩa tình quốc tế cao cả.
Ngôn ngữ trong Ký Ức Chiến Trường K giản dị, gần gũi nhưng giàu sức gợi. Tác giả không tô vẽ hào nhoáng mà tái hiện ký ức bằng cái nhìn trung thực, đôi khi xen lẫn sự day dứt và ám ảnh. Người đọc cảm nhận rõ được nỗi đau mất mát, sự khốc liệt của chiến tranh, song cũng đồng thời thấy được niềm tự hào về lý tưởng và sự hy sinh của cả một thế hệ thanh niên.
Tác phẩm không chỉ dừng ở việc kể chuyện cá nhân mà còn có giá trị lịch sử sâu sắc. Những trang viết như chứng nhân sống, góp phần bổ sung góc nhìn chân thực cho lịch sử chiến tranh biên giới Tây Nam – một cuộc chiến vừa để bảo vệ Tổ quốc, vừa để giải thoát một dân tộc khỏi thảm họa diệt chủng.
Ký Ức Chiến Trường K của Võ Văn Hà vì thế không chỉ là hồi ức của một cựu chiến binh, mà còn là di sản ký ức cho thế hệ sau. Nó nhắc nhở rằng chiến tranh, dù đã lùi xa, vẫn để lại những vết thương khó lành, nhưng đồng thời cũng là minh chứng cho sức mạnh của lòng nhân ái, tình đoàn kết và khát vọng hòa bình.
