Mãi đừng xa tôi của Kazuo Ishiguro là một tiểu thuyết u buồn và ám ảnh, phản chiếu những câu hỏi sâu xa về con người, tình yêu, số phận và đạo đức. Được xem là một trong những tác phẩm xuất sắc nhất của nhà văn đoạt giải Nobel Văn học này, cuốn sách không đơn thuần là một câu chuyện khoa học viễn tưởng, mà là một bản ngẫm buồn về sự sống, cái chết và bản chất của nhân tính.
Câu chuyện được kể lại qua giọng kể của Kathy H., một phụ nữ ba mươi mốt tuổi, người đang hồi tưởng về những năm tháng tuổi thơ và thời niên thiếu của mình tại Hailsham – một trường nội trú bình dị nhưng ẩn chứa nhiều bí mật. Cùng với hai người bạn thân là Tommy và Ruth, Kathy lớn lên trong một môi trường có vẻ đầy đủ và nhân văn. Tuy nhiên, qua từng mảnh ký ức, độc giả dần phát hiện ra một sự thật rúng động: Kathy và những người như cô là những bản sao, được tạo ra chỉ với mục đích phục vụ y học – cụ thể là hiến tạng để kéo dài sự sống cho người “bình thường”.
Kazuo Ishiguro không hề tạo ra một thế giới viễn tưởng xa lạ. Ngược lại, ông đặt những điều phi nhân tính nhất trong một bối cảnh bình lặng, quen thuộc và gần như trần trụi. Chính điều này làm tăng tính ám ảnh của tác phẩm. Những đứa trẻ ở Hailsham không nổi loạn, không phản kháng số phận. Chúng yêu, ghen tuông, mơ ước và chấp nhận định mệnh một cách gần như cam chịu – phản ánh một cách tàn khốc nhất cái gọi là “sự văn minh” khi tước bỏ tự do của con người nhưng vẫn giữ nguyên hình hài cảm xúc.
Tình yêu giữa Kathy và Tommy là một tuyến cảm xúc đầy đau đớn trong tác phẩm. Họ gắn bó từ thuở nhỏ, chia ly rồi tái hợp trong những năm cuối đời. Nhưng ngay cả tình yêu cũng không thể cứu họ thoát khỏi vòng luân hồi bi kịch đã định sẵn. Những hy vọng mong manh về một “kỳ hạn trì hoãn” cho những ai thật lòng yêu nhau, cuối cùng cũng chỉ là ảo ảnh.
Mãi đừng xa tôi không lên án một cách kịch tính, không dấy lên làn sóng phản kháng mạnh mẽ. Thay vào đó, nó khiến người đọc rùng mình trước sự bình thường hóa cái phi đạo đức, trước sự im lặng cam chịu của những người bị định đoạt, và cả sự tàn nhẫn của một xã hội biết mà vẫn quay lưng.
Với giọng văn trầm lặng, điềm đạm nhưng xoáy sâu, Ishiguro không chỉ kể một câu chuyện, mà còn buộc người đọc soi chiếu chính mình. Ta sẽ làm gì nếu biết cuộc đời mình bị giới hạn từ trước? Liệu có thể sống một cách trọn vẹn, yêu một cách chân thành khi biết cái kết đã được viết sẵn?
Mãi đừng xa tôi là một khúc bi ca dịu dàng nhưng thấm thía, để lại dư âm sâu lắng về sự tồn tại mong manh và giá trị của tình người trong một thế giới vô cảm.
