Nếu Biết Trăm Năm Là Hữu Hạn của Phan Lữ Ân là một tập tản văn giàu chất suy tưởng, mang đến cho người đọc những chiêm nghiệm tinh tế về cuộc sống, tình yêu, sự mất mát và giá trị của từng khoảnh khắc hiện hữu. Ngay từ nhan đề, tác phẩm đã gợi mở một triết lý cốt lõi: đời người hữu hạn, ngắn ngủi như một cái chớp mắt, vì vậy mỗi người cần biết sống trọn vẹn, biết yêu thương và trân trọng hiện tại.
Các tản văn trong sách không theo một mạch truyện liền lạc, mà giống như những lát cắt tinh tế của đời sống thường nhật, nơi tác giả đặt ra những câu hỏi tưởng như rất bình thường nhưng lại chạm đến phần sâu thẳm của tâm hồn: Chúng ta đang sống như thế nào? Ta có thật sự dành thời gian cho những điều quan trọng, hay đang bị cuốn trôi trong guồng quay vội vã? Ta có dám yêu hết lòng, tha thứ thật sự, và dũng cảm đối diện với mất mát?
Một trong những điểm nổi bật của tác phẩm là cách Phan Lữ Ân viết về tình yêu. Tình yêu ở đây không được tô vẽ quá lãng mạn hay hoàn hảo, mà hiện lên đầy chân thực với những khát khao, tổn thương, và cả sự vụng dại. Tác giả cho rằng tình yêu, cũng như đời sống, chỉ có ý nghĩa khi ta sống hết mình cho nó, dù có thể kết thúc bằng chia ly. Sự mong manh của hạnh phúc càng làm cho nó trở nên quý giá.
Không chỉ dừng ở tình yêu đôi lứa, cuốn sách còn mở rộng cái nhìn sang tình thân và bạn bè. Những trang viết về gia đình gợi nhắc rằng hạnh phúc đôi khi không nằm ở những điều lớn lao, mà trong những buổi cơm sum vầy, một cái ôm, hay lời động viên giản dị. Trong tình bạn, tác giả đề cao sự thấu hiểu, đồng hành và khả năng sẻ chia im lặng – những điều tưởng chừng đơn giản nhưng lại nuôi dưỡng một mối quan hệ bền vững.
Bên cạnh đó, Nếu Biết Trăm Năm Là Hữu Hạn cũng bàn nhiều về sự mất mát và cái chết. Thay vì né tránh, tác giả chọn đối diện bằng sự bình thản. Cái chết không phải là dấu chấm hết, mà là lời nhắc nhở con người sống thật trọn vẹn trong hiện tại. Mỗi cuộc chia tay, mỗi nỗi buồn đều trở thành cơ hội để ta hiểu rõ hơn về giá trị của tình thương và sự hiện diện của nhau.
Văn phong của Phan Lữ Ân nhẹ nhàng, dung dị nhưng giàu sức gợi. Những câu chữ như đang trò chuyện thân mật với người đọc, không phô trương mà thấm dần, để lại dư vị lắng đọng. Tác phẩm không áp đặt chân lý, mà khơi gợi để mỗi độc giả tự soi rọi lại chính mình, tự tìm câu trả lời cho câu hỏi “mình đã sống ra sao?”.
Điểm làm nên sức sống lâu bền của cuốn sách chính là khả năng chạm đến nỗi trăn trở phổ quát: sự ngắn ngủi của kiếp người. Trong một thế giới đầy bất định, Nếu Biết Trăm Năm Là Hữu Hạn giống như một lời nhắc nhẹ nhàng nhưng tha thiết: đừng hoang phí thời gian cho những điều vô nghĩa, hãy trân trọng những người đang ở bên, hãy yêu thương khi còn có thể, và hãy sống một đời không nuối tiếc.
Với sự tinh tế trong quan sát và sự chân thành trong từng dòng chữ, tác phẩm của Phan Lữ Ân đã trở thành một trong những cuốn sách gối đầu giường cho những ai muốn tìm lại sự tĩnh lặng, học cách sống sâu sắc và ý thức rõ ràng về giá trị của một kiếp người hữu hạn.
