Những Người Khốn Khổ (Les Misérables) là kiệt tác văn học kinh điển của đại văn hào Pháp Victor Hugo, được xuất bản lần đầu vào năm 1862. Đây không chỉ là một tiểu thuyết vĩ đại về số phận con người trong xã hội Pháp thế kỷ 19, mà còn là bản anh hùng ca đầy xúc động về lòng nhân đạo, khát vọng tự do, công lý và tình yêu thương giữa những khốn cùng.
Tác phẩm theo chân cuộc đời của Jean Valjean – một người từng bị kết án 19 năm lao động khổ sai chỉ vì ăn cắp một mẩu bánh mì để cứu đói cho cháu. Sau khi ra tù, ông bị cả xã hội kỳ thị và xua đuổi. Nhưng nhờ lòng bao dung của một vị giám mục, Jean Valjean thức tỉnh, quyết định thay đổi cuộc đời, sống lương thiện và giúp đỡ người khác. Tuy nhiên, hành trình làm lại cuộc đời của ông luôn bị đeo bám bởi thanh tra Javert – người đại diện cho luật pháp cứng nhắc, không khoan dung, suốt đời truy đuổi Valjean với niềm tin rằng kẻ từng phạm tội sẽ mãi mãi là tội phạm.
Những Người Khốn Khổ không chỉ dừng lại ở câu chuyện của Jean Valjean, mà còn mở rộng ra bức tranh toàn cảnh xã hội Pháp đương thời, từ những con hẻm nghèo khổ, tầng lớp lao động bị áp bức, đến những phong trào cách mạng sục sôi của sinh viên Paris. Những nhân vật như Fantine – người mẹ đơn thân bị xã hội vùi dập, Cosette – cô bé mồ côi tội nghiệp nhưng thuần khiết, Marius – chàng sinh viên cách mạng đầy lý tưởng, hay Gavroche – cậu bé đường phố quả cảm… đều góp phần tạo nên một bức tranh nhân sinh đầy nước mắt nhưng cũng bừng sáng hy vọng.
Với Những Người Khốn Khổ, Victor Hugo không chỉ viết một tiểu thuyết, ông còn thực hiện một sứ mệnh: lên tiếng cho người yếu thế, phơi bày những bất công xã hội, và khẳng định niềm tin mãnh liệt vào sự cải hóa của con người. Tác phẩm chất chứa những tư tưởng lớn lao về đạo đức, tự do, lòng vị tha và tinh thần đấu tranh không mệt mỏi vì phẩm giá con người.
Ngôn ngữ của Hugo vừa trữ tình, vừa hùng tráng, có sức lay động sâu sắc tâm hồn người đọc. Những đoạn miêu tả tâm lý nhân vật sắc sảo, những chương dài luận bàn về tôn giáo, triết học, lịch sử hay luật pháp tuy có vẻ nặng nề nhưng lại tạo chiều sâu cho toàn bộ tác phẩm, khiến Những Người Khốn Khổ trở thành một thiên tiểu thuyết vừa giàu chất thơ, vừa đầy sức chiến đấu.
Qua hơn một thế kỷ rưỡi, Những Người Khốn Khổ vẫn sống mãi trong lòng độc giả toàn thế giới, được chuyển thể thành hàng chục bộ phim, nhạc kịch, vở diễn và sách minh họa. Đây là tác phẩm không thể thiếu trong hành trang văn hóa và nhân văn của nhân loại – một bản trường ca bất hủ về lòng nhân ái, niềm tin và sức mạnh của con người trước nghịch cảnh.
