Phía Sau Tội Ác Nhân Danh Khoa Học của Sam Kean là bộ sách gồm 2 tập, hé lộ những câu chuyện rùng rợn nhưng cũng vô cùng hấp dẫn về cách khoa học từng bị lợi dụng để phục vụ cho những mục đích đen tối, thậm chí phi nhân tính. Sam Kean – cây bút nổi tiếng với khả năng biến kiến thức khoa học phức tạp thành những câu chuyện dễ hiểu, kịch tính – đã dẫn dắt độc giả khám phá mặt trái của lịch sử khoa học, nơi sự tò mò và khát vọng khám phá đôi khi biến thành công cụ gây ra những tội ác khủng khiếp.
Ở tập đầu tiên, tác giả tập trung vào những thí nghiệm, nghiên cứu và phát minh khoa học liên quan trực tiếp đến con người, đặc biệt trong lĩnh vực y học và sinh học. Người đọc sẽ bắt gặp những vụ việc khiến nhân loại phải rùng mình: từ các thí nghiệm trên tù nhân chiến tranh, những ca phẫu thuật tàn nhẫn trong thời kỳ chưa có gây mê, cho đến những nghiên cứu di truyền học từng được sử dụng để hợp thức hóa thuyết ưu sinh. Sam Kean cho thấy, trong lịch sử, không ít nhà khoa học đã đặt tham vọng tri thức lên trên đạo đức, biến con người thành “vật thí nghiệm sống”.
Tập thứ hai mở rộng sang các lĩnh vực khoa học khác – hóa học, vật lý, sinh học phân tử – và đặc biệt là những ứng dụng quân sự. Độc giả được chứng kiến câu chuyện về sự ra đời của vũ khí sinh học, vũ khí hóa học trong chiến tranh, những nghiên cứu bí mật về chất độc hay các loại khí gây chết người. Cuốn sách còn kể về việc khoa học từng bị sử dụng để kiểm soát xã hội: từ thí nghiệm kiểm soát tâm trí, thuốc gây ảo giác, cho đến những dự án quân sự được che đậy dưới vỏ bọc nghiên cứu khoa học.
Điều khiến bộ sách trở nên đặc biệt chính là cách Sam Kean khéo léo đan xen giữa kiến thức khoa học, lịch sử và yếu tố kể chuyện. Thay vì chỉ liệt kê các thí nghiệm, ông tái hiện bối cảnh xã hội, động cơ của các nhà khoa học, đồng thời nêu bật những hệ quả đau thương mà con người phải gánh chịu. Qua đó, người đọc không chỉ tiếp nhận kiến thức, mà còn cảm nhận được sự giằng xé giữa khát vọng khám phá và giới hạn đạo đức.
Ngoài ra, tác giả cũng đặt ra những câu hỏi lớn: Liệu có phải bản thân khoa học mang mầm mống tội ác, hay chính lòng tham và quyền lực đã bóp méo nó? Khoa học có nên bị kiềm chế bởi các chuẩn mực đạo đức, và ai sẽ là người quyết định ranh giới đó? Những câu hỏi này không chỉ mang tính lịch sử mà còn có ý nghĩa sâu sắc đối với xã hội hiện đại, khi trí tuệ nhân tạo, công nghệ sinh học và những tiến bộ mới đang đặt ra thách thức tương tự.
Phía Sau Tội Ác Nhân Danh Khoa Học không đơn thuần là bộ sách phơi bày các tội ác khoa học, mà còn là một lời cảnh tỉnh mạnh mẽ. Nó nhắc nhở rằng tri thức, nếu không gắn liền với nhân tính và trách nhiệm, có thể trở thành con dao hai lưỡi gây ra thảm họa. Đây là một bộ sách đặc sắc, vừa lôi cuốn như một cuốn tiểu thuyết trinh thám, vừa giàu giá trị nhận thức và triết lý, dành cho những ai muốn hiểu rõ hơn về mối quan hệ phức tạp giữa khoa học, quyền lực và đạo đức nhân loại.
