Sự Thống Trị Của Nam Giới của Pierre Bourdieu là một trong những công trình xã hội học và triết học quan trọng nhất về vấn đề giới tính trong thế kỷ XX. Dựa trên nhiều năm nghiên cứu thực địa, đặc biệt là trong xã hội Kabyle (một cộng đồng truyền thống ở Bắc Phi), Bourdieu đã xây dựng nên một lý thuyết sắc bén về cách mà quyền lực nam giới được duy trì và củng cố không chỉ bằng bạo lực hay luật lệ, mà bằng cả những cơ chế vô hình thấm sâu vào văn hóa, giáo dục và tư duy hằng ngày.
Theo Bourdieu, sự thống trị của nam giới không chỉ tồn tại như một hiện tượng xã hội bề nổi, mà là một cấu trúc được “nội tâm hóa” – tức là được mọi người, kể cả phụ nữ, chấp nhận như một điều tự nhiên. Điều này khiến cho sự bất bình đẳng giới trở nên bền vững và khó bị nhận ra, vì nó được duy trì không phải bằng ép buộc công khai, mà bằng những thói quen, biểu tượng, ngôn ngữ, và hành vi được xem như “bình thường”. Chính sự “tự nhiên hóa” ấy đã khiến hệ thống nam quyền trở nên sâu rễ và hiệu quả hơn bất kỳ hình thức cưỡng chế nào.
Trong Sự Thống Trị Của Nam Giới, Bourdieu sử dụng khái niệm “vốn biểu tượng” (symbolic capital) để giải thích cách quyền lực giới được củng cố thông qua những giá trị văn hóa và biểu tượng. Nam giới nắm quyền không chỉ vì họ sở hữu tài sản hay vị thế xã hội, mà còn vì họ kiểm soát những hệ thống biểu nghĩa – những gì được coi là đúng, đẹp, mạnh mẽ, và đáng giá trong xã hội. Ngược lại, nữ giới thường bị gán cho các giá trị “phụ thuộc” hay “bị động”, khiến họ khó có thể tự nhận thức về khả năng và sức mạnh của chính mình.
Bourdieu cũng chỉ ra rằng các thiết chế như gia đình, trường học, tôn giáo, và truyền thông đều đóng vai trò tái sản xuất sự thống trị này. Chẳng hạn, từ ngôn ngữ cho đến cách giáo dục trẻ em đều ẩn chứa những thông điệp củng cố định kiến giới: bé trai được khuyến khích trở nên mạnh mẽ, chủ động; bé gái được dạy phải dịu dàng, phục tùng. Khi những điều này được lặp đi lặp lại qua nhiều thế hệ, chúng trở thành một “trật tự tượng trưng” mà ít ai đặt câu hỏi.
Điều đặc biệt ở Bourdieu là ông không dừng lại ở việc phê phán nam quyền, mà còn mở ra hướng đi cho việc “giải cấu trúc” nó. Ông kêu gọi một nhận thức xã hội mới, trong đó cả nam và nữ đều phải học cách nhìn lại những gì từng được coi là hiển nhiên, để từ đó thoát ra khỏi “nhà tù vô hình” của tư tưởng.
Sự Thống Trị Của Nam Giới không chỉ là một công trình xã hội học xuất sắc, mà còn là một bản tuyên ngôn trí tuệ về tự do con người. Bourdieu cho thấy rằng việc giải phóng phụ nữ cũng chính là giải phóng toàn bộ nhân loại khỏi những giới hạn vô hình mà quyền lực văn hóa đã dựng nên suốt hàng thế kỷ.
