Ta Là Cái Đó của Sri Nisargadatta Maharaj là một trong những tác phẩm tâm linh có sức ảnh hưởng sâu rộng nhất của thế kỷ XX, được xem như viên ngọc quý trong kho tàng triết học Advaita Vedanta – tư tưởng bất nhị của Ấn Độ cổ đại. Cuốn sách được biên soạn từ các buổi đối thoại giữa Maharaj và những người tìm đạo đến gặp ông tại căn phòng nhỏ ở Bombay. Không có nghi lễ, không có hệ thống triết lý phức tạp, chỉ là những câu hỏi – đáp trực tiếp, giản dị nhưng xuyên thấu, dẫn người đọc đi sâu vào cốt lõi của bản thể con người và thực tại tuyệt đối.
Maharaj không nói về tôn giáo, giáo điều hay nghi lễ. Ông nói về “Cái Đó” – trạng thái thuần khiết, vô hình, vượt lên trên mọi khái niệm của tâm trí. “Cái Đó” không phải là Thượng đế theo nghĩa thông thường, cũng không phải linh hồn cá nhân, mà là nền tảng tối hậu của tất cả – cái biết, cái tồn tại không sinh không diệt. Khi con người đồng nhất mình với thân xác, cảm xúc, hay suy nghĩ, họ tự giam mình trong ảo tưởng. Maharaj chỉ ra rằng, nếu ta có thể quan sát được mọi thứ – kể cả ý nghĩ “tôi” – thì bản chất thật của ta không thể là những gì ta quan sát, mà chính là người quan sát, là ý thức thuần tịnh vô hình đang hiện hữu.
Đọc Ta Là Cái Đó là một trải nghiệm đặc biệt. Mỗi câu nói của Maharaj giống như một mũi tên bắn thẳng vào cội nguồn của bản ngã. Ông không an ủi, không khuyến khích, mà liên tục phá bỏ mọi bám víu tâm lý: “Anh không phải là thân này. Anh không phải là tâm trí. Anh là Cái Biết, là Cái Đó mà mọi sự đều xuất hiện và tan biến trong đó.” Sự trực ngôn của ông có thể khiến người đọc choáng váng, nhưng chính sự thẳng thắn ấy làm cho những lời dạy của Maharaj trở nên trong suốt, không chút tô vẽ.
Điều đặc biệt ở Ta Là Cái Đó nằm ở cách nó dẫn dắt người đọc không bằng tri thức mà bằng sự trải nghiệm nội tâm. Cuốn sách không yêu cầu tin tưởng, mà mời gọi quan sát. Nó không hướng dẫn phương pháp, mà mở ra sự tỉnh thức: chỉ cần dừng lại, nhìn sâu vào bản thân, ta sẽ thấy cái “tôi” cá nhân vốn chỉ là ảo ảnh. Khi ảo ảnh tan biến, cái còn lại là tịch lặng tuyệt đối, là hạnh phúc không nguyên nhân, là tự do không điều kiện.
Giọng nói của Maharaj trong từng trang sách vừa kiên định vừa từ bi, như của một người đã hoàn toàn vượt qua sợ hãi và khổ đau. Ta Là Cái Đó không phải là một cuốn sách để đọc một lần, mà là tấm gương để soi chiếu tâm thức qua từng giai đoạn của cuộc đời. Đối với những ai đang trên hành trình tìm hiểu về bản thể, giác ngộ hay thiền định, đây là một tác phẩm nền tảng – nơi mọi câu hỏi cuối cùng đều dẫn về một câu trả lời duy nhất: Anh là Cái Đó.