Thành Trì của A.J. Cronin là một trong những tiểu thuyết nổi tiếng và có ảnh hưởng sâu rộng nhất của nền văn học Anh thế kỷ XX. Được xuất bản lần đầu vào năm 1937, tác phẩm đã nhanh chóng gây tiếng vang lớn, không chỉ bởi cốt truyện giàu kịch tính mà còn bởi những thông điệp xã hội và nhân văn sâu sắc, góp phần làm thay đổi nhận thức của cả công chúng lẫn giới chuyên môn về y học và đạo đức nghề nghiệp.
Câu chuyện xoay quanh nhân vật Andrew Manson, một bác sĩ trẻ vừa tốt nghiệp, tràn đầy lý tưởng và khát vọng cống hiến. Anh được điều đến một thị trấn khai thác than ở vùng Wales, nơi những người dân lao động nghèo khổ phải sống trong điều kiện cực kỳ khắc nghiệt, ô nhiễm và đầy bệnh tật. Ở đây, Andrew phải đối diện với thực tế nghiệt ngã: cơ sở y tế thiếu thốn, bệnh tật hoành hành, sự thờ ơ của đồng nghiệp và cả những định kiến xã hội.
Những trải nghiệm ban đầu đã tôi luyện tinh thần của Andrew, giúp anh nhận ra sự khác biệt giữa lý tưởng và hiện thực. Với lòng nhiệt huyết và sự tận tâm, anh nỗ lực cải thiện đời sống bệnh nhân, đưa ra các phương pháp điều trị tiến bộ và đấu tranh chống lại những thói quen cũ kỹ, lạc hậu trong ngành y. Tuy nhiên, khi sự nghiệp phát triển, Andrew dần bị cuốn vào guồng quay của danh vọng, tiền bạc và những cám dỗ nơi đô thị, để rồi phải đối diện với những giằng xé nội tâm dữ dội.
Thành Trì không chỉ là câu chuyện về một bác sĩ mà còn là tấm gương phản chiếu xã hội Anh đầu thế kỷ XX, khi ngành y học đang đứng trước ngưỡng cửa đổi thay. A.J. Cronin, vốn là một bác sĩ trước khi trở thành nhà văn, đã đưa những trải nghiệm thực tế của mình vào tác phẩm, từ đó phơi bày những bất công, sự quan liêu và thiếu trách nhiệm trong hệ thống y tế đương thời. Chính nhờ những chi tiết chân thực này mà cuốn tiểu thuyết đã tạo nên hiệu ứng mạnh mẽ, góp phần khích lệ công chúng ủng hộ sự ra đời của hệ thống Y tế Quốc gia Anh (NHS) sau Thế chiến II.
Về nghệ thuật, Cronin kết hợp khéo léo giữa lối kể chuyện truyền thống với phong cách giàu cảm xúc. Những đoạn miêu tả khung cảnh mỏ than, cuộc sống người dân vùng Wales, hay sự phồn hoa của thành phố đều được khắc họa sống động, tạo nên sự tương phản rõ nét. Nhân vật Andrew Manson được xây dựng đa chiều: vừa là một con người lý tưởng, vừa có những yếu đuối và sai lầm, khiến anh trở nên gần gũi và chân thực.
Thành Trì không chỉ là một tiểu thuyết xã hội – y học, mà còn là một tác phẩm mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, đặt ra câu hỏi muôn thuở về giá trị thật sự của nghề nghiệp, lẽ sống và hạnh phúc. Tác phẩm đã được dịch ra nhiều thứ tiếng, được độc giả trên khắp thế giới yêu mến, và vẫn còn nguyên sức lay động sau nhiều thập kỷ.
