Theo Vết Xích Xe Tăng trong tuyển tập Chiến Tranh Việt Nam là một bộ sách mang đậm dấu ấn ký ức chiến tranh, được viết bởi Cựu Chiến Binh Tăng Thiếp Giáp – những người đã trực tiếp sống, chiến đấu và đi trọn những cung đường khốc liệt cùng thép, lửa và xích sắt. Không phải là tiểu thuyết hư cấu, cũng không đơn thuần là hồi ký cá nhân, bộ sách đứng ở ranh giới giữa tư liệu lịch sử và văn học ký ức, nơi trải nghiệm cá nhân hòa vào vận động lớn của thời đại.
Xuyên suốt các tập sách, chiến tranh hiện lên không phải qua những khẩu hiệu hùng tráng hay bản đồ chiến dịch khô cứng, mà qua nhịp sống thường nhật của người lính tăng: những đêm phục kích căng thẳng, những giờ phút sửa chữa xe trong mưa bom, những lần hành quân mà mỗi vòng xích lăn đi đều gắn với sinh mệnh con người. Xe tăng trong Theo Vết Xích Xe Tăng không chỉ là vũ khí, mà là không gian sống, là người bạn đồng hành, là nơi chứng kiến cả sự can trường lẫn mất mát không thể gọi tên.
Giá trị nổi bật của bộ sách nằm ở góc nhìn từ bên trong. Người viết không quan sát chiến tranh từ xa, mà kể lại bằng ký ức của người đã ngồi trong buồng lái chật hẹp, nghe rõ tiếng kim loại va đập, ngửi thấy mùi dầu mỡ, thuốc súng, và cảm nhận trực tiếp ranh giới mong manh giữa sự sống và cái chết. Những chi tiết tưởng như rất nhỏ – một mệnh lệnh truyền qua bộ đàm, một cú rung bất thường của thân xe, một khoảnh khắc im lặng trước giờ nổ súng – lại tạo nên sức nặng đặc biệt cho câu chuyện.
Bộ sách cũng dành nhiều trang viết cho tình đồng đội, thứ tài sản vô hình nhưng bền chặt nhất của người lính tăng. Trong không gian kín của xe thiết giáp, con người buộc phải tin nhau tuyệt đối. Sự sống của người này gắn chặt với thao tác của người kia. Những mối quan hệ ấy được khắc họa mộc mạc, không bi lụy, nhưng đủ để người đọc cảm nhận được chiều sâu của sự gắn bó được tôi luyện giữa chiến tranh.
Về mặt ngôn ngữ, Theo Vết Xích Xe Tăng giữ phong cách thẳng thắn, tiết chế, đôi khi mang chất khẩu ngữ của người lính. Chính sự không trau chuốt quá mức ấy lại tạo nên độ tin cậy và cảm giác chân thực. Xen giữa những trang viết khốc liệt là những khoảng lặng suy tư, khi người lính nhìn lại chiến tranh từ ký ức đã lắng xuống, với cả niềm tự hào, nỗi day dứt và sự trầm tĩnh của người từng đi qua sinh tử.
Không chỉ dừng lại ở việc ghi chép chiến trận, bộ sách còn phản ánh quá trình trưởng thành của con người trong hoàn cảnh khắc nghiệt. Từ những chàng trai trẻ bước vào quân ngũ, đến khi trở thành những cựu binh mang theo ký ức không thể phai mờ, hành trình ấy được kể lại bằng sự chân thành hiếm thấy.
Theo Vết Xích Xe Tăng vì thế không chỉ dành cho người quan tâm đến lịch sử quân sự hay binh chủng tăng thiết giáp, mà còn cho những ai muốn hiểu chiến tranh từ góc nhìn con người. Đây là bộ sách nhắc nhớ rằng đằng sau mỗi vòng xích thép in dấu trên mặt đất là mồ hôi, máu, ký ức và cả những cuộc đời đã gắn chặt với lịch sử dân tộc.
