Tiểu Thư Victoria của Knut Hamsun là một tiểu thuyết ngắn mang vẻ đẹp lãng mạn buồn, nơi tình yêu được khắc họa như một cảm xúc thuần khiết nhưng luôn bị bao phủ bởi khoảng cách giai cấp, số phận và những điều không thể nói thành lời. Tác phẩm cho thấy một khía cạnh dịu dàng, trữ tình của Hamsun, khác với sự dữ dội tâm lý trong nhiều tác phẩm nổi tiếng khác của ông, nhưng vẫn thấm đẫm nỗi cô đơn đặc trưng.
Câu chuyện xoay quanh mối tình giữa Johannes, con trai một người thợ xay nghèo, và Victoria, tiểu thư trong gia đình quý tộc sống tại lâu đài gần đó. Họ lớn lên bên nhau từ thuở nhỏ, chia sẻ những khoảnh khắc hồn nhiên và những rung động đầu đời trong không gian thiên nhiên Bắc Âu yên tĩnh. Nhưng khi trưởng thành, ranh giới giai cấp hiện ra rõ rệt, biến tình yêu trong trẻo ấy thành điều cấm kỵ và đầy dằn vặt.
Johannes được xây dựng như hình ảnh của người nghệ sĩ nghèo, nhạy cảm và tự trọng. Anh yêu Victoria bằng thứ tình cảm sâu sắc nhưng luôn pha lẫn mặc cảm. Trong khi đó, Victoria bị giằng xé giữa trái tim và nghĩa vụ. Cô ý thức rõ vị trí xã hội của mình, hiểu rằng tình yêu dành cho Johannes không thể dễ dàng vượt qua những ràng buộc của gia đình, danh dự và bổn phận. Chính sự im lặng và kìm nén của cả hai đã tạo nên không khí buồn bã bao trùm toàn bộ tác phẩm.
Một trong những điểm mạnh của Tiểu Thư Victoria là cách Knut Hamsun diễn tả cảm xúc bằng những chi tiết rất tinh tế. Những ánh nhìn thoáng qua, những câu nói lửng, những cuộc gặp gỡ ngắn ngủi đều mang sức nặng lớn, bởi đó là nơi tình yêu hiện diện nhưng không thể bộc lộ trọn vẹn. Thiên nhiên trong truyện, với rừng cây, mặt hồ, những buổi chiều yên tĩnh, trở thành phông nền cho nỗi cô đơn và khát vọng thầm kín của nhân vật.
Tình yêu trong Tiểu Thư Victoria không được lý tưởng hóa như hạnh phúc viên mãn, mà được đặt trong tương quan với thực tại khắc nghiệt. Hamsun cho thấy cách xã hội và hoàn cảnh có thể bóp nghẹt cảm xúc cá nhân, khiến con người phải hy sinh điều quý giá nhất để giữ gìn trật tự bên ngoài. Bi kịch của câu chuyện không đến từ xung đột ồn ào, mà từ sự bất lực lặng lẽ trước số phận.
Văn phong của Knut Hamsun trong tác phẩm này giản dị, trữ tình và giàu nhịp điệu. Ông không phân tích tâm lý dài dòng, mà để cảm xúc tự lan tỏa qua không khí và cảnh vật. Chính sự tiết chế ấy khiến nỗi buồn trong Tiểu Thư Victoriatrở nên sâu và dai dẳng, như một ký ức đẹp nhưng không thể chạm tới.
Tiểu Thư Victoria là một câu chuyện tình ngắn, nhưng dư âm kéo dài. Tác phẩm phù hợp với những người đọc yêu thích văn chương lãng mạn mang sắc thái u hoài, nơi tình yêu được nhìn như một điều vừa thiêng liêng, vừa mong manh. Qua mối tình giữa Johannes và Victoria, Knut Hamsun gửi gắm một nỗi buồn rất con người: có những cảm xúc chân thành đến mức không thể sống trọn, nhưng cũng không thể quên.
