Tuyển Tập Tô Hoài là một tuyển chọn đặc sắc những tác phẩm tiêu biểu của nhà văn Tô Hoài – một trong những cây bút lớn của văn học Việt Nam hiện đại, người đã để lại dấu ấn sâu đậm với văn phong giàu chất tự sự, óc quan sát tinh tế và lối viết giản dị, chân thật. Cuốn sách là hành trình tái hiện một phần quan trọng của đời sống xã hội Việt Nam trong thế kỷ XX qua cái nhìn nhân văn và sâu sắc của một người kể chuyện tài hoa.
Tô Hoài tên thật là Nguyễn Sen (1920–2014), quê ở Hà Nội, nổi tiếng từ rất sớm với truyện dài Dế Mèn Phiêu Lưu Ký – tác phẩm thiếu nhi kinh điển đã vượt ra ngoài biên giới Việt Nam. Tuy nhiên, bên cạnh văn học cho thiếu nhi, ông còn được biết đến với nhiều truyện ngắn, tiểu thuyết, ký sự và hồi ký phản ánh cuộc sống thôn quê, vùng cao, phố thị và cả những giai đoạn lịch sử nhiều biến động của đất nước. Tuyển Tập Tô Hoài là một lát cắt điển hình, giúp người đọc tiếp cận toàn diện hơn với thế giới nghệ thuật của ông.
Trong tuyển tập này, độc giả có thể bắt gặp những truyện ngắn nổi bật như O Chuột, Nhà Nghèo, Một Đêm Mưa, Tết Ở Hà Nội, hay các sáng tác viết về Tây Bắc như Vợ Chồng A Phủ – một tác phẩm được đánh giá là đỉnh cao trong sự nghiệp sáng tác của Tô Hoài, phản ánh số phận người dân miền núi trước Cách mạng, đồng thời thể hiện cảm hứng nhân đạo mạnh mẽ và khát vọng đổi đời mãnh liệt. Những câu chuyện ấy đều được ông viết bằng trái tim giàu cảm thông, với ngôn ngữ mộc mạc, đậm hơi thở đời sống, tạo nên không khí gần gũi và chân thực hiếm thấy.
Một điểm đặc sắc của Tuyển Tập Tô Hoài là sự đa dạng trong đề tài và hình thức thể hiện. Ông không chỉ kể chuyện đời thường mà còn lưu giữ những phong tục, tập quán, lời ăn tiếng nói, cách nghĩ, nếp sống của người dân từng vùng miền. Nhờ đó, các trang viết của ông vừa có giá trị văn chương, vừa là tài liệu văn hóa quý giá. Dù viết về trẻ nhỏ, người lao động nghèo, người miền núi hay người thành thị, ông đều dành cho nhân vật cái nhìn trân trọng và nhân ái, giúp họ hiện lên sống động, chân thật và giàu sức lay động.
Tuyển Tập Tô Hoài không chỉ là một hợp tuyển văn học, mà còn là bức tranh xã hội được vẽ nên bằng chất liệu ngôn từ. Ở đó, người đọc có thể bắt gặp bóng dáng của chính mình – với những khát vọng sống, những nỗi buồn lặng lẽ, niềm vui giản dị và sự kiên cường trong nghịch cảnh. Tác phẩm là minh chứng cho khả năng quan sát tinh tế, vốn sống dày dặn và cái nhìn đầy thấu hiểu về con người của Tô Hoài.
Với giá trị nghệ thuật lẫn nhân văn sâu sắc, Tuyển Tập Tô Hoài xứng đáng là một cuốn sách không thể thiếu trong tủ sách của những ai yêu văn học Việt Nam. Đó không chỉ là hành trình trở về với ký ức dân tộc, mà còn là dịp để suy ngẫm về những điều làm nên phẩm giá và vẻ đẹp của con người trong mọi thời đại.
