Trong môi trường kinh doanh đầy biến động, nơi công nghệ, thị trường và con người liên tục thay đổi, việc xây dựng một tổ chức bền vững không thể chỉ dựa trên chiến lược hay mô hình kinh doanh. Cốt lõi sâu xa hơn chính là văn hóa – yếu tố vô hình nhưng chi phối mọi hành vi, quyết định và kết quả của doanh nghiệp. Cuốn sách Văn Hóa Doanh Nghiệp Và Sự Lãnh Đạo của Edgar H. Schein là một tác phẩm kinh điển giúp độc giả hiểu rõ bản chất của văn hóa tổ chức và vai trò thiết yếu của người lãnh đạo trong việc hình thành, duy trì và chuyển hóa nó.
Edgar H. Schein là giáo sư danh dự tại Trường Quản trị Sloan thuộc Học viện Công nghệ Massachusetts (MIT), được xem là một trong những học giả có ảnh hưởng nhất trong lĩnh vực phát triển tổ chức và hành vi tổ chức. Trong cuốn sách này, ông không chỉ đưa ra định nghĩa rõ ràng và sâu sắc về văn hóa doanh nghiệp, mà còn giải thích quá trình hình thành văn hóa và mối quan hệ hai chiều giữa văn hóa và lãnh đạo. Theo Schein, lãnh đạo không thể tách rời khỏi văn hóa – bởi người lãnh đạo chính là người kiến tạo và định hình nên nền văn hóa tổ chức.
Cuốn sách mở đầu bằng cách lý giải văn hóa tổ chức không chỉ là những khẩu hiệu, giá trị được treo trên tường hay các hoạt động truyền thông nội bộ, mà là một hệ thống niềm tin, giả định và chuẩn mực hành vi được hình thành qua thời gian. Những yếu tố này thấm sâu vào cách mọi người trong tổ chức suy nghĩ, hành động và tương tác. Chính vì vậy, văn hóa có thể là nguồn động lực mạnh mẽ nhưng cũng có thể là rào cản lớn nếu không được hiểu và quản trị đúng cách.
Một điểm đặc sắc của Văn Hóa Doanh Nghiệp Và Sự Lãnh Đạo là cách Schein chỉ ra vai trò trung tâm của người lãnh đạo trong việc tạo dựng văn hóa ngay từ những bước đầu của tổ chức. Ông phân tích quá trình hình thành văn hóa thông qua các quyết định ban đầu của người sáng lập, cách họ giải quyết vấn đề, phản ứng với khủng hoảng và lựa chọn người đồng hành. Về sau, khi tổ chức phát triển, văn hóa trở nên ổn định hơn, và người lãnh đạo cần biết cách điều chỉnh hoặc làm mới nó để thích nghi với môi trường thay đổi.
Cuốn sách cũng đề cập đến những giai đoạn khác nhau của tổ chức và cách thức mà vai trò lãnh đạo thay đổi theo từng giai đoạn đó. Khi doanh nghiệp mở rộng, sát nhập hay tái cấu trúc, văn hóa có thể bị thách thức hoặc xung đột, đòi hỏi người lãnh đạo phải can thiệp sâu hơn, có khả năng đọc được “ngôn ngữ ngầm” trong tổ chức và hành động một cách tinh tế.
Văn Hóa Doanh Nghiệp Và Sự Lãnh Đạo là tài liệu không thể thiếu cho các nhà lãnh đạo, chuyên gia nhân sự và những người làm công tác tổ chức. Cuốn sách không chỉ cung cấp kiến thức nền tảng vững chắc mà còn mở ra góc nhìn chiến lược về cách dẫn dắt một tổ chức không chỉ bằng quyền lực hay hiệu quả, mà bằng sự thấu hiểu và định hình văn hóa từ bên trong.
