Vụ Giết Người Trên Chiếc Thuyền Hoa của Robert Van Gulik là một tiểu thuyết trinh thám cổ điển trong loạt truyện về Địch Công, vừa hấp dẫn bởi sự căng thẳng của một vụ án mạng bí ẩn, vừa lôi cuốn bởi bức tranh sống động về xã hội Trung Hoa phong kiến. Lấy bối cảnh vùng Giang Nam trù phú, nơi thuyền hoa – những con thuyền sang trọng dùng để tiếp đãi khách quý – là biểu tượng của xa hoa và nhục dục, câu chuyện mở ra bằng một cái chết đẫm máu, khởi đầu cho chuỗi sự kiện phức tạp và đầy kịch tính.
Nạn nhân là một vị quan chức trẻ tuổi, nổi tiếng hào hoa và được biết đến như khách quen của những chiếc thuyền hoa lộng lẫy. Một buổi tối, trong không gian náo nhiệt, ông ta bất ngờ bị sát hại ngay trên con thuyền đang neo đậu bên sông. Hung khí được tìm thấy ở hiện trường, nhưng mọi bằng chứng dường như mâu thuẫn, khiến vụ án lập tức trở nên bí hiểm. Ai có thể ra tay trong một nơi chật hẹp, đông người, lại thoát đi mà không để lại dấu vết rõ ràng?
Địch Công, với tư cách là vị quan huyện nổi tiếng công minh, được giao điều tra vụ án. Ông sớm nhận thấy rằng đây không chỉ là một vụ giết người vì tình hay vì thù cá nhân, mà còn ẩn chứa nhiều lớp bí mật liên quan đến quyền lực và tiền bạc. Trong quá trình lần theo manh mối, Địch Công phải đối diện với cả thế giới mờ ám phía sau những con thuyền hoa: nơi quan lại cấu kết với thương nhân, nơi gái kỹ viện bị ép buộc làm công cụ trong những toan tính của kẻ khác, và nơi những khát vọng cá nhân bị che giấu dưới lớp mặt nạ xa hoa.
Mỗi nhân vật xuất hiện trong vụ án đều có những bí mật riêng: từ chủ nhân chiếc thuyền hoa, các kỹ nữ xinh đẹp nhưng đầy toan tính, đến những quan lại quyền thế luôn tìm cách né tránh ánh sáng công lý. Mỗi lời khai đều hé lộ thêm một mảnh ghép, nhưng cũng khiến bức tranh sự việc thêm rối rắm. Trong mắt Địch Công, thuyền hoa không chỉ là nơi giải trí mà còn là một “sân khấu” phơi bày dục vọng, nơi những ham muốn có thể biến thành động cơ tội ác.
Robert Van Gulik khéo léo dựng nên bầu không khí trinh thám dày đặc, nơi dòng sông Giang Nam lấp lánh ánh đèn và tiếng ca hát hòa lẫn với mùi máu tanh. Thuyền hoa trong truyện không chỉ là bối cảnh cho một vụ án mạng mà còn mang tính biểu tượng: nó phản chiếu sự xa hoa trụy lạc của tầng lớp thượng lưu, đồng thời cũng cho thấy cái giá mà con người phải trả khi để dục vọng điều khiển.
Điều khiến tác phẩm đặc biệt lôi cuốn là cách Địch Công giải mã từng manh mối bằng tư duy logic sắc bén nhưng vẫn đầy sự thấu hiểu nhân tình. Ông không chỉ phơi bày kẻ thủ ác và động cơ gây án, mà còn chỉ ra sự suy đồi của một xã hội nơi công lý dễ bị che mờ bởi đồng tiền và quyền lực. Lời giải cuối cùng vừa bất ngờ, vừa bi thương, khi hung thủ được vạch mặt thì cũng là lúc bi kịch con người bộc lộ toàn diện.
Vụ Giết Người Trên Chiếc Thuyền Hoa không đơn thuần là một câu chuyện phá án gay cấn, mà còn là bức tranh xã hội được vẽ bằng ngòi bút tinh tế, sắc sảo. Nó cho thấy tài năng của Robert Van Gulik trong việc kết hợp giữa yếu tố trinh thám, lịch sử và triết lý nhân sinh, khiến tác phẩm không chỉ lôi cuốn ở sự hồi hộp mà còn đọng lại dư vị suy ngẫm dài lâu.
