Dặm đường xanh là một trong những tác phẩm sâu sắc và đầy cảm xúc nhất của Stephen King – bậc thầy truyện kinh dị nhưng cũng là người kể chuyện nhân văn bậc nhất của văn học đương đại Mỹ. Khác với những câu chuyện siêu nhiên rùng rợn thường thấy, Dặm đường xanh không chỉ là một tiểu thuyết mang màu sắc huyền bí mà còn là bản trường ca về công lý, sự sống, cái chết, và sự chuộc lỗi.
Bối cảnh chính của câu chuyện là nhà tù Cold Mountain, nơi giam giữ những tử tù trước khi thi hành án tử hình bằng ghế điện. Con đường dẫn từ phòng giam đến phòng hành quyết được gọi là “dặm đường xanh” vì lớp sơn sàn nhà màu xanh lục nhạt – biểu tượng của con đường cuối cùng mà một con người sẽ đi qua trong cuộc đời. Người dẫn dắt câu chuyện là Paul Edgecombe – cai ngục trưởng của khu tử tù, người có nhân cách chính trực và trái tim nhân hậu.
Tâm điểm của cuốn tiểu thuyết là nhân vật John Coffey – một người đàn ông da đen to lớn bị kết án tử hình vì tội hiếp và giết hai bé gái. Tuy nhiên, càng tiếp xúc với Coffey, Paul và các đồng nghiệp càng cảm nhận được sự ngờ vực với bản án mà pháp luật đã tuyên. Coffey mang trong mình một năng lực siêu nhiên kỳ lạ: khả năng chữa lành vết thương, xua tan bệnh tật, thậm chí hồi sinh sự sống. Chính điều này đã khiến Paul tin rằng anh là người vô tội – một biểu tượng của sự trong sạch bị xã hội hiểu lầm và loại trừ.
Stephen King đã khéo léo sử dụng yếu tố siêu nhiên như một lớp vỏ để khai thác những chiều sâu đạo đức. Ông đặt ra những câu hỏi không dễ trả lời: Công lý là gì? Pháp luật có luôn đúng không? Liệu những người tốt có luôn được đối xử công bằng? Những thắc mắc này trở nên day dứt khi Paul và đồng nghiệp buộc phải chứng kiến một bản án sai lầm mà họ không thể ngăn chặn. Qua đó, King lột tả nỗi thống khổ của những con người mang trong mình lương tri nhưng bị trói buộc bởi thể chế.
Ngoài giá trị triết lý và nhân văn, Dặm đường xanh còn chinh phục độc giả bằng lối kể chuyện mượt mà, dồn nén cảm xúc và những nhân vật phụ sống động như Percy Wetmore – tên lính canh độc ác và kiêu ngạo; hay Delacroix – một tử tù người Pháp với con chuột Mr. Jingles. Những nhân vật ấy làm cho bức tranh nhà tù trở nên chân thực, phức tạp, và giàu tính nhân bản hơn bao giờ hết.
Dặm đường xanh là một tác phẩm khiến người đọc không chỉ bị cuốn hút bởi câu chuyện, mà còn phải lặng người suy ngẫm khi khép lại trang cuối cùng. Nó không chỉ kể về cái chết – mà hơn cả, là bài ca u uất và cảm động về sự sống, lòng nhân ái và giá trị của tha thứ.
