Biên Niên Sử Chrestomanci của Diana Wynne Jones là một trong những bộ truyện giả tưởng kinh điển dành cho thiếu nhi và tuổi mới lớn, nhưng đồng thời cũng chinh phục cả độc giả trưởng thành bởi trí tưởng tượng phong phú, thế giới ma thuật đa chiều và cách kể chuyện hóm hỉnh, sâu sắc. Bộ sách gồm nhiều tập, mỗi tập là một câu chuyện riêng biệt nhưng được kết nối bằng nhân vật trung tâm – Chrestomanci, một pháp sư quyền năng và bí ẩn, có nhiệm vụ giữ gìn cân bằng giữa các thế giới song song.
Trong vũ trụ của Diana Wynne Jones, ma thuật tồn tại như một phần tự nhiên của đời sống. Nhưng không phải ai cũng có khả năng kiểm soát và sử dụng nó đúng cách. Để ngăn chặn hỗn loạn và sự lạm dụng phép thuật, cần có một người đứng ra quản lý và duy trì trật tự – đó chính là Chrestomanci. Ông không chỉ là một cá nhân mạnh mẽ, mà còn là biểu tượng của trách nhiệm, trí tuệ và sự tinh tế trong việc xử lý các mối nguy hiểm tiềm ẩn. Điều thú vị là Chrestomanci không hề giống một “anh hùng truyền thống” lạnh lùng và xa cách, mà thường được khắc họa với vẻ ngoài lịch lãm, đôi khi hơi kiêu kỳ nhưng luôn sắc sảo và công bằng.
Mỗi tập truyện trong Biên Niên Sử Chrestomanci mở ra một cánh cửa đến một thế giới song song khác nhau, nơi con người sống chung với phép thuật, rồng, phù thủy và đủ loại sinh vật kỳ diệu. Các nhân vật chính, phần lớn là thiếu niên, thường phải đối diện với những tình huống kỳ lạ, nguy hiểm và buộc phải trưởng thành qua trải nghiệm. Điểm mạnh của bộ sách là khả năng hòa quyện giữa phiêu lưu kỳ ảo và những vấn đề rất “đời thường” như sự ghen tị, ích kỷ, khao khát quyền lực hay khát vọng tự do.
Phong cách của Diana Wynne Jones vừa nhẹ nhàng, hài hước, vừa giàu chất triết lý. Bà thường dẫn dắt người đọc qua những tình tiết bất ngờ, đôi khi châm biếm, khiến tác phẩm không chỉ dành cho trẻ em mà còn đem lại nhiều tầng nghĩa cho người lớn. Biên Niên Sử Chrestomanci nhấn mạnh rằng sức mạnh phép thuật không chỉ nằm ở quyền năng, mà còn ở trách nhiệm, lòng trắc ẩn và sự thấu hiểu lẫn nhau.
Điều khiến bộ truyện trở nên đặc biệt là cách tác giả tạo dựng cảm giác “đa tầng”: vừa có những câu chuyện riêng lẻ dễ tiếp cận, vừa có một sợi dây kết nối xuyên suốt mang tính hệ thống. Chrestomanci không phải lúc nào cũng ở tuyến đầu hành động, nhưng sự hiện diện của ông giống như chiếc trục xoay, giữ cho cả vũ trụ đa thế giới không rơi vào hỗn loạn.
Với trí tưởng tượng dồi dào và văn phong duyên dáng, Diana Wynne Jones đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng độc giả, biến Biên Niên Sử Chrestomanci thành một tác phẩm kinh điển của văn học giả tưởng. Bộ truyện không chỉ mở rộng biên giới của thế giới ma thuật mà còn khuyến khích người đọc suy ngẫm về bản chất của quyền lực, sự lựa chọn và trách nhiệm cá nhân.
