Binh Pháp Tôn Tử và 36 Kế là một trong những tác phẩm quân sự – chiến lược có ảnh hưởng sâu rộng nhất trong lịch sử Á Đông, gắn liền với tên tuổi của Tôn Vũ, nhà quân sự thiên tài sống vào thời Xuân Thu (khoảng thế kỷ VI TCN). Cuốn sách không chỉ là cẩm nang binh pháp cổ đại, mà còn là kho tàng trí tuệ về nghệ thuật lãnh đạo, tư duy chiến lược và cách ứng xử linh hoạt trong mọi tình huống – từ chiến trường đến thương trường, từ chính trị đến cuộc sống cá nhân.
Tác phẩm gồm hai phần chính: Binh Pháp Tôn Tử với 13 thiên kinh điển và 36 Kế Mưu Lược, một hệ thống các kế sách nổi tiếng về chiến thuật và chiến lược. Nếu như Binh Pháp Tôn Tử đặt nền tảng cho tư duy quân sự với những nguyên tắc xuyên thời đại như “biết người biết ta, trăm trận trăm thắng” hay “chiến thắng không cần giao chiến”, thì 36 Kế lại thể hiện sự khéo léo, linh hoạt và sáng tạo trong việc vận dụng mưu trí để ứng phó với những tình huống phức tạp, bất ngờ.
Trong Binh Pháp Tôn Tử, Tôn Vũ không chỉ đề cập đến các vấn đề quân sự như bố trận, hành quân, do thám, công thành, mà còn nhấn mạnh vai trò của trí tuệ, đạo đức và sự lãnh đạo. Ông cho rằng chiến tranh không chỉ là sự đối đầu bằng vũ lực, mà còn là nghệ thuật “dĩ nhu thắng cương”, biết khi nào nên tiến, khi nào nên lui, lấy đại cục làm trọng, và luôn đặt sự thắng lợi trong tầm kiểm soát. Tư tưởng “chiến thắng không đánh” của Tôn Tử thể hiện tầm nhìn vượt thời đại: người giỏi nhất là người chiến thắng mà không cần dùng đến gươm đao.
Phần 36 Kế là sự kết tinh của tư duy mưu lược trong văn hóa phương Đông. Mỗi kế là một bài học sâu sắc, vừa mang tính chiến thuật linh hoạt, vừa hàm chứa triết lý sống: từ những kế công khai như “mượn dao giết người”, “đánh rắn dập đầu”, đến những kế mang tính rút lui hoặc phòng thủ như “ve sầu thoát xác”, “dương đông kích tây”. Dù xuất phát từ bối cảnh chiến tranh, nhưng các kế sách này đã được vận dụng rộng rãi trong thương trường, ngoại giao và cả trong ứng xử hàng ngày.
Điều làm nên sức sống lâu dài của Binh Pháp Tôn Tử và 36 Kế chính là khả năng thích nghi linh hoạt với mọi thời đại. Trong thế giới hiện đại, khi “chiến trường” chuyển dịch từ đất liền sang bàn đàm phán, thương trường hay cuộc sống cá nhân, thì những nguyên lý của Tôn Vũ vẫn giữ nguyên giá trị cốt lõi: lấy trí tuệ làm vũ khí, lấy sự linh hoạt làm nền tảng, và lấy đạo đức làm gốc rễ cho sự bền vững.
Với ngôn từ súc tích, hàm súc và tinh thần chiến lược sắc bén, Binh Pháp Tôn Tử và 36 Kế không chỉ là một kiệt tác quân sự, mà còn là một “kho vũ khí” trí tuệ cho mọi nhà lãnh đạo, nhà quản trị, người kinh doanh và cả những ai đang tìm kiếm hướng đi sáng suốt trong cuộc sống. Đây là cuốn sách mà mỗi lần đọc lại, người ta lại phát hiện thêm một tầng sâu mới về nghệ thuật tư duy và hành động.
