Của Cải Của Các Dân Tộc (The Wealth of Nations) của Adam Smith là một trong những tác phẩm kinh tế học vĩ đại và có ảnh hưởng sâu rộng nhất trong lịch sử nhân loại. Xuất bản lần đầu năm 1776, cuốn sách không chỉ đặt nền móng cho ngành kinh tế học hiện đại mà còn mở ra một cách hiểu mới mẻ và toàn diện về cách vận hành của nền kinh tế, sự phân công lao động, thị trường tự do và vai trò của nhà nước trong đời sống kinh tế.
Adam Smith, triết gia người Scotland và là một trong những nhân vật tiêu biểu của thời kỳ Khai sáng, đã dành nhiều năm quan sát thực tiễn kinh tế và phát triển lý thuyết để viết nên tác phẩm này. Cuốn sách thể hiện tầm nhìn vượt thời đại của ông khi lập luận rằng sự thịnh vượng của một quốc gia không nằm ở trữ lượng vàng bạc mà ở năng suất lao động, khả năng sản xuất hàng hóa và dịch vụ của người dân. Theo Smith, động lực chính của hoạt động kinh tế không phải lòng vị tha hay sự chỉ đạo tập trung, mà là lợi ích cá nhân được điều chỉnh thông qua cạnh tranh và thị trường.
Một trong những khái niệm cốt lõi nổi bật của Của Cải Của Các Dân Tộc là “bàn tay vô hình” – hình ảnh ẩn dụ cho sự điều tiết tự nhiên của thị trường. Khi mỗi cá nhân theo đuổi lợi ích của riêng mình, họ vô tình góp phần thúc đẩy lợi ích chung của toàn xã hội. Nhờ đó, Smith ủng hộ một hệ thống kinh tế tự do, nơi nhà nước không can thiệp thái quá vào hoạt động sản xuất, trao đổi và tiêu dùng.
Tuy nhiên, Adam Smith không hoàn toàn phủ nhận vai trò của nhà nước. Ông cho rằng chính quyền vẫn có trách nhiệm trong ba lĩnh vực: quốc phòng, tư pháp và xây dựng các công trình công cộng như đường sá, cầu cống – những hạ tầng thiết yếu mà thị trường khó có thể cung cấp hiệu quả. Cách tiếp cận này cho thấy sự cân bằng giữa tự do và quản lý, giữa cá nhân và cộng đồng trong tư tưởng của Smith.
Cuốn sách cũng đi sâu phân tích sự phân công lao động – yếu tố mà theo Smith là nguồn gốc chính của gia tăng năng suất. Qua ví dụ đơn giản về nhà máy sản xuất đinh ghim, ông chỉ ra rằng khi mỗi công nhân chuyên môn hóa một khâu nhỏ, tổng sản lượng tăng vượt bậc. Tư duy này đã trở thành nền tảng cho cách tổ chức sản xuất hiện đại.
Dù được viết cách đây gần 250 năm, Của Cải Của Các Dân Tộc vẫn giữ nguyên giá trị lý luận và thực tiễn. Nó không chỉ là cuốn sách dành cho giới nghiên cứu kinh tế mà còn là một tác phẩm quan trọng giúp độc giả hiểu sâu hơn về bản chất của các hoạt động kinh tế trong xã hội loài người. Với lối trình bày chặt chẽ, lập luận sâu sắc và cái nhìn toàn diện, tác phẩm của Adam Smith xứng đáng là nền móng vững chắc cho mọi cuộc thảo luận về tự do kinh tế, thị trường và sự thịnh vượng của các quốc gia.
