Sống Để Kể Lại là tác phẩm hồi ký đầu tiên và cũng là duy nhất mà Gabriel Garcia Marquez – nhà văn đoạt giải Nobel Văn học – để lại cho hậu thế. Cuốn sách không chỉ là hành trình ký ức của một trong những nhà văn vĩ đại nhất thế kỷ XX, mà còn là bức chân dung sống động về một thời đại đầy biến động ở Colombia và châu Mỹ Latinh.
Với chất văn phong đặc trưng – nửa hiện thực, nửa huyền ảo – Sống Để Kể Lại dẫn dắt người đọc đi vào thế giới tuổi thơ của Marquez ở thị trấn Aracataca, nơi ông sống cùng ông bà và bị ám ảnh bởi những câu chuyện, giấc mơ, bóng ma và lịch sử gia đình. Chính mảnh đất ấy là nguyên mẫu cho Macondo trong Trăm Năm Cô Đơn, một trong những kiệt tác văn chương nổi tiếng nhất thế giới.
Từ những năm tháng thiếu thời, Marquez tiếp tục kể lại cuộc hành trình bước vào đời: rời quê để học ở Bogotá, làm báo, viết truyện ngắn, dấn thân vào giới trí thức và báo chí cánh tả. Ông mô tả chi tiết những khó khăn chồng chất – từ đói nghèo, thất bại trong tình cảm, đến những bất trắc nghề nghiệp – nhưng luôn bằng một giọng điệu hài hước, châm biếm và đầy chất thơ.
Đáng chú ý, Sống Để Kể Lại không đơn thuần là một bản hồi ký liệt kê sự kiện. Marquez kể chuyện như ông đang viết tiểu thuyết, với cấu trúc mạch lạc, sự lặp lại có chủ đích, những ẩn dụ mang chiều sâu triết lý. Cuộc đời ông hiện lên như một dòng chảy trộn lẫn giữa hiện thực và tưởng tượng, giữa đời sống cá nhân và những biến động chính trị – xã hội của Colombia, nơi mà nhà văn phải đối mặt với chiến tranh, xung đột, bạo lực và sự cấm đoán tư tưởng.
Cuốn sách cũng đặc biệt hấp dẫn khi hé lộ nhiều câu chuyện hậu trường đằng sau con đường văn chương của Marquez: từ lần đầu cầm bút, các bản thảo đầu tay bị từ chối, cho đến mối quan hệ với những người bạn văn, với giới quyền lực, và đặc biệt là mối tình sâu đậm, đầy lãng mạn với Mercedes – người vợ và người tri kỷ của ông suốt đời.
Sống Để Kể Lại không chỉ là một cuốn hồi ký, mà còn là một tuyên ngôn nghệ thuật của Marquez về vai trò của người kể chuyện. Ông khẳng định: sống để kể lại, là để không lãng quên, để giữ lại điều kỳ diệu của cuộc sống, kể cả trong những ngày tháng tăm tối nhất.
Dành cho những ai yêu văn học, yêu con người và khát khao khám phá sự thật nằm sau những lớp lang ký ức, Sống Để Kể Lại là một minh chứng rõ ràng cho việc ký ức – dù mang màu sắc chủ quan – vẫn luôn là mảnh đất màu mỡ nhất cho một tâm hồn nghệ sĩ chân chính.
