Tàn Ngày Để Lại của Kazuo Ishiguro là một tiểu thuyết mang đậm âm hưởng trầm lắng, khắc họa sự giằng xé giữa bổn phận và khát vọng cá nhân, đồng thời phản ánh những biến động lớn lao của thời đại qua lăng kính của một con người tưởng chừng rất nhỏ bé. Với lối viết tiết chế, tinh tế và giàu tính nội tâm, tác phẩm đã đưa Kazuo Ishiguro đến gần hơn với độc giả toàn cầu, trở thành một trong những kiệt tác của văn học đương đại Anh.
Nhân vật chính của tiểu thuyết là Stevens, một quản gia người Anh tận tụy làm việc tại dinh thự Darlington Hall. Ông dành cả đời để phụng sự cho Ngài Darlington, một quý tộc danh giá nhưng sau này lại mang nhiều tai tiếng do sự liên quan đến phe phát xít trong Thế chiến II. Câu chuyện được mở ra khi Stevens nhận một chuyến đi dọc miền quê nước Anh, với mục đích thăm lại cô Kenton, một nữ quản gia cũ từng gắn bó với ông. Chuyến đi không chỉ là hành trình địa lý mà còn là cuộc du hành vào ký ức, nơi ông phải đối diện với những lựa chọn đã qua, những cơ hội bị bỏ lỡ và những tình cảm chưa từng được thổ lộ.
Điểm nổi bật trong Tàn Ngày Để Lại chính là cách Ishiguro khắc họa nhân vật qua giọng kể tự sự của Stevens. Ông hiện lên là một con người điềm đạm, luôn đặt bổn phận và danh dự nghề nghiệp lên trên hết. Chính sự tận tâm tuyệt đối ấy khiến ông kìm nén mọi cảm xúc riêng, kể cả tình yêu thầm lặng dành cho cô Kenton. Ishiguro không đi vào những bi kịch kịch tính, mà để nỗi đau ngấm dần qua từng chi tiết nhỏ: những lời nói bỏ lỡ, ánh mắt bị lảng tránh, sự nuối tiếc dồn tụ lại đến cuối đời.
Tác phẩm đồng thời phản chiếu sự sụp đổ của một thời đại. Stevens là biểu tượng của tầng lớp phục dịch truyền thống, những con người sống trong khuôn khổ của hệ thống quý tộc Anh. Nhưng khi chiến tranh đi qua, những giá trị ấy dần tan rã, để lại khoảng trống lớn trong lòng những người như ông. Ishiguro đã đặt câu hỏi về ý nghĩa thật sự của sự tận tụy: liệu sống hết mình cho một lý tưởng, cho một người chủ, nhưng rốt cuộc lý tưởng ấy sai lầm, người chủ ấy thất bại, thì đời mình còn lại gì?
Tàn Ngày Để Lại vì thế không chỉ là câu chuyện riêng của một quản gia mà còn là ẩn dụ cho sự tàn phai của cả một thời kỳ lịch sử. Nó gợi lên những suy tư về sự lựa chọn giữa trách nhiệm và hạnh phúc cá nhân, giữa sự trung thành với người khác và sự trung thực với chính mình.
Với văn phong nhẹ nhàng nhưng ám ảnh, Kazuo Ishiguro đã vẽ nên một bức tranh buồn bã mà đẹp đẽ về nỗi cô đơn, sự trung thành và những tiếc nuối khôn nguôi. Tàn Ngày Để Lại không chỉ khiến người đọc xúc động mà còn thôi thúc họ suy ngẫm về giá trị của cuộc sống: có phải điều quan trọng nhất là làm tròn bổn phận, hay chính là sống trọn vẹn với những tình cảm chân thành mà ta từng chối bỏ?
