Biên Bản Chiến Tranh 1-2-3-4.75 của Trần Mai Hạnh là một trong những tác phẩm ký sự – tư liệu lịch sử quan trọng, ghi lại bằng ngòi bút sắc sảo và trung thực bức tranh toàn cảnh về những tháng ngày cuối cùng của chiến tranh Việt Nam, từ tháng 1 đến tháng 4 năm 1975. Cuốn sách không chỉ là tập hợp các văn bản, tài liệu tuyệt mật được giải mật sau chiến tranh, mà còn là lời chứng sống động về sự sụp đổ của chế độ Sài Gòn và thắng lợi lịch sử của dân tộc.
Ngay từ nhan đề, Biên Bản Chiến Tranh 1-2-3-4.75 đã gợi lên cấu trúc mạch lạc của tác phẩm, khi mỗi con số tương ứng với một tháng trong giai đoạn quyết liệt nhất của cuộc chiến. Tháng 1, 2, 3, 4 năm 1975 là quãng thời gian mang tính bước ngoặt, khi cục diện chiến trường chuyển biến nhanh chóng, những trận đánh mang tính chiến lược liên tục diễn ra, và cuối cùng là Chiến dịch Hồ Chí Minh toàn thắng. Tác giả đã tái hiện lại toàn bộ diễn biến ấy qua lăng kính của một nhà báo dày dạn, người trực tiếp tham gia và tiếp cận với nguồn tư liệu đặc biệt.
Điểm nổi bật của tác phẩm là tính chân thực và giá trị tư liệu hiếm có. Trong Biên Bản Chiến Tranh 1-2-3-4.75, Trần Mai Hạnh không hư cấu, không thêm thắt mà dựa trên hàng loạt văn kiện, điện tín, báo cáo của chính quyền Sài Gòn và các nguồn tin tình báo Mỹ. Những tư liệu này, trước đó vốn thuộc diện tuyệt mật, được trình bày nguyên bản để độc giả có thể cảm nhận rõ sự rối ren, hoảng loạn và bất lực của chính quyền Việt Nam Cộng Hòa trong những ngày cuối cùng. Song song với đó, tác giả cũng phản ánh khí thế tiến công dồn dập, sự tự tin và quyết tâm của quân dân miền Bắc trên con đường tiến tới thống nhất đất nước.
Không chỉ là những con số khô khan hay bản báo cáo lạnh lẽo, cuốn sách còn toát lên hơi thở nóng hổi của lịch sử. Từng trang viết đưa người đọc ngược về thời khắc chiến tranh, nơi sự đối lập gay gắt giữa hai chiến tuyến hiện lên rõ nét: một bên là sức mạnh của nhân dân, của chính nghĩa, một bên là sự sụp đổ không thể tránh khỏi của một chế độ dựa dẫm vào ngoại bang. Đặc biệt, tác giả đã giữ cho giọng văn của mình sự khách quan, để tư liệu tự kể câu chuyện, qua đó tăng thêm tính thuyết phục và sức nặng lịch sử.
Bằng cách trình bày theo dòng thời gian, Biên Bản Chiến Tranh 1-2-3-4.75 tạo cho người đọc cảm giác như đang theo dõi một cuốn phim tư liệu sống động. Từ những cuộc họp căng thẳng, những bản tin dồn dập đến tâm lý hoảng loạn của các tướng lĩnh Sài Gòn, tất cả được tái hiện với sự chi tiết và chính xác hiếm có. Người đọc không chỉ hiểu rõ hơn về diễn biến chiến tranh, mà còn thấy được sự mong manh, hỗn loạn trong hệ thống cầm quyền của Việt Nam Cộng Hòa trước sức mạnh áp đảo của nhân dân.
Biên Bản Chiến Tranh 1-2-3-4.75 không chỉ có giá trị đối với giới nghiên cứu lịch sử, mà còn dành cho mọi độc giả muốn hiểu sâu hơn về giai đoạn quyết định của dân tộc. Đây là cuốn sách vừa có tính tư liệu, vừa có tính văn học, kết hợp giữa sự nghiêm ngặt của sử liệu và sự truyền cảm của ký sự. Nó giúp thế hệ hôm nay và mai sau nhìn lại quá khứ một cách toàn diện, từ đó thêm trân trọng những hy sinh và thành quả to lớn của cha ông trong hành trình giành độc lập, tự do và thống nhất đất nước.
