Dạ Khúc: Năm Câu Chuyện Về Âm Nhạc Và Đêm Buông của Kazuo Ishiguro là một tập truyện ngắn giàu chất trữ tình, khai thác những mảnh đời lặng lẽ nhưng thấm đẫm khát vọng và nỗi niềm của con người khi đối diện với âm nhạc, thời gian và sự đổi thay của tuổi tác. Với lối viết tinh tế, nhẹ nhàng nhưng thấm sâu, Ishiguro tiếp tục chứng minh khả năng nắm bắt những cảm xúc mong manh và sự cô đơn thường trực trong tâm hồn con người.
Tác phẩm gồm năm câu chuyện độc lập, nhưng được kết nối bởi hai chủ đề chính: âm nhạc và bóng tối của đêm. Trong đó, âm nhạc hiện diện không chỉ như một loại nghệ thuật, mà còn như tấm gương phản chiếu những dằn vặt, nuối tiếc và khát vọng yêu thương. Những nhân vật trong tập truyện phần lớn là nghệ sĩ, ca sĩ hay những người có liên hệ mật thiết với nghệ thuật biểu diễn. Họ đứng giữa ranh giới của hào quang và sự lãng quên, giữa niềm đam mê và nỗi sợ hãi rằng thời gian sẽ lấy đi tất cả.
Trong truyện Crooner, Ishiguro kể về một ca sĩ lừng danh đang trên đỉnh cao nhưng âm thầm nhận ra sự nghiệp của mình sắp tàn lụi. Ông chọn cách thể hiện một bản tình ca trước công chúng, như lời tiễn biệt cho tình yêu và ánh hào quang. Trong Malvern Hills, một nhạc sĩ trẻ đang loay hoay khẳng định mình được soi chiếu qua cuộc gặp gỡ kỳ lạ, từ đó nhận ra sự mong manh của đam mê và giấc mơ. Câu chuyện Nocturne – lấy tên chung cho toàn tập – lại xoáy sâu vào sự đánh đổi: một nghệ sĩ saxophone chấp nhận phẫu thuật thẩm mỹ để tìm cơ hội vươn lên, nhưng rồi phải đối diện với sự nực cười và trống rỗng của quyết định ấy.
Ở mỗi câu chuyện, Ishiguro đều khắc họa những nhân vật đang ở bước ngoặt: hoặc là tuổi trẻ dần khép lại, hoặc là sự nghiệp đang tàn phai, hoặc là tình yêu đứng trước chia ly. Họ đều ôm trong lòng những tiếc nuối, khao khát níu giữ điều gì đó đang trôi tuột khỏi tầm tay. Điểm đặc biệt là tất cả những mảnh đời ấy đều diễn ra trong không gian đêm buông – khoảng thời gian gợi lên sự chiêm nghiệm, trăn trở và đôi khi là mặc khải.
Âm nhạc trong Dạ Khúc không đơn thuần là chất liệu nghệ thuật, mà trở thành biểu tượng cho thời gian, ký ức và nỗi cô đơn. Một bản nhạc có thể gợi lại ký ức đẹp đẽ nhưng cũng phơi bày khoảng trống mất mát. Những “dạ khúc” trong sách giống như bản nhạc buồn tiễn đưa ánh sáng, phản ánh sự mong manh của hạnh phúc và cái tất yếu của sự tàn phai.
Kazuo Ishiguro sử dụng giọng văn giản dị, điềm tĩnh, nhưng mỗi câu chữ đều ẩn chứa những lớp nghĩa sâu xa. Ông không miêu tả sự bi lụy hay kịch tính, mà để sự im lặng, những khoảng trống và chi tiết nhỏ len lỏi vào lòng người đọc, khơi dậy nỗi đồng cảm sâu sắc.
Dạ Khúc: Năm Câu Chuyện Về Âm Nhạc Và Đêm Buông vì thế là một tập truyện không chỉ dành cho những ai yêu nghệ thuật, mà còn cho bất kỳ ai từng trải qua nỗi bâng khuâng của thời gian, từng nhận ra âm nhạc có thể nâng đỡ tâm hồn, nhưng cũng có thể khiến con người thấm thía sự hữu hạn của đời mình. Đây là tác phẩm vừa tinh tế, vừa ám ảnh, đúng chất của một Kazuo Ishiguro từng đoạt giải Nobel Văn học.
