Người Chưa Bao Giờ Thấy Biển của Le Clézio mở ra một thế giới nơi sự trong trẻo của tuổi thơ đối diện với những giới hạn khắc nghiệt của cuộc sống, tạo nên một câu chuyện nhỏ nhưng đầy sức vang, đúng với phong cách giàu chất thơ và hướng nội của nhà văn từng được trao Nobel. Tác phẩm xoay quanh một nhân vật tưởng chừng rất bình thường: một cậu bé lớn lên giữa đất liền, chưa từng đặt mắt nhìn biển, nhưng lại mang trong mình khát vọng âm thầm muốn chạm tới điều bao la và tự do ấy. Khát vọng đó không phải ồn ào, mà giống một sợi chỉ mảnh, dẫn cậu từ những trải nghiệm thường ngày đến những khoảnh khắc nhận thức sâu sắc hơn về bản thân và thế giới.
Cuộc sống của cậu bé vẫn trôi qua giữa những con đường bụi mốc, những buổi chiều dài như bất tận và những con người lặng lẽ trong thị trấn nhỏ. Những trang văn của Le Clézio tô lên không khí ấy bằng nhịp điệu chậm, đậm chất quan sát, để người đọc cảm nhận từng chi tiết nhỏ như ánh sáng xuyên qua cánh cửa, tiếng côn trùng hay dáng vẻ cam chịu của những người trưởng thành xung quanh. Chính môi trường ấy đã khiến cậu bé nuôi dưỡng một ước mơ rất riêng: đi tìm một điều đẹp đẽ vượt khỏi ranh giới quen thuộc, một điều mà cậu chỉ biết qua lời kể và trí tưởng tượng.
Nhân vật không chỉ mang sự hồn nhiên của trẻ nhỏ mà còn chứa đựng một nỗi lo âu mơ hồ: cảm giác mình bị chắn lại trước một thế giới rộng lớn hơn. Khi cậu nghe những người khác miêu tả về biển – mênh mông, xanh thẳm, đầy gió – nỗi khao khát ấy trở thành một hành trình nội tâm. Nó dẫn cậu thoát khỏi trạng thái chờ đợi thụ động để bắt đầu dõi theo những dấu hiệu, những con đường và những câu chuyện có thể đưa cậu đến gần biển hơn, dù chỉ là trong tưởng tượng.
Le Clézio không kể câu chuyện theo lối tạo kịch tính. Ông để mọi thứ diễn ra bằng cảm xúc và hình ảnh: những bước chân lang thang, những lần nhìn về phía chân trời, những cuộc gặp gỡ vụn vặt giúp nhân vật nhận ra sự giới hạn của mình và cũng mở rộng tâm trí cậu. Biển lúc này vừa là không gian địa lý, vừa là biểu tượng của tự do, của khát vọng muốn thoát khỏi sự tù túng. Sự chưa từng nhìn thấy biển trở thành một ẩn dụ cho những điều lớn lao mà con người luôn tìm kiếm nhưng đôi khi không đủ điều kiện hay đủ can đảm để chạm đến.
Cái hay của truyện nằm ở cách Le Clézio cho độc giả thấy được sự đổi thay tinh tế trong nội tâm nhân vật. Từ một cậu bé chỉ biết mơ, cậu dần học cách quan sát thế giới theo một đôi mắt khác: sâu hơn, nhạy cảm hơn và giàu hy vọng hơn. Dù cậu có chạm tới biển theo nghĩa đen hay không, hành trình ấy vẫn là một sự trưởng thành thầm lặng nhưng đầy ý nghĩa. Tác phẩm khơi gợi cảm giác dịu dàng và man mác, để lại trong lòng người đọc hình ảnh một đứa trẻ khao khát điều đẹp đẽ và một thế giới luôn còn những đường chân trời chưa kịp khám phá.
