Truyện ngắn của Alice Munro luôn mở ra những lát cắt đời sống tưởng bình dị nhưng lại chứa đựng những biến động âm thầm, những cú rẽ cảm xúc sắc lạnh và những khoảnh khắc bừng tỉnh của con người trước chính cuộc đời mình. Munro được xem là bậc thầy trong việc khắc họa tâm lý, đặc biệt là tâm trạng của phụ nữ ở những vùng quê Canada, nơi cuộc sống bị giới hạn bởi thời tiết, gia đình, khoảng cách và những mong ước không thành hình.
Nhân vật trong truyện của bà thường không phải anh hùng hay người có số phận phi thường. Họ là những cô gái lớn lên trong thị trấn nhỏ, những người mẹ đang phải đối diện với sự xa cách của con cái, những người vợ đứng trước cám dỗ hay bí mật bị chôn giấu, những ông bố mang nỗi ân hận không nói thành lời. Từng câu chữ của Munro như chạm rất nhẹ nhưng lại để lại dấu ấn sâu, vì bà không tô đậm nỗi đau, mà để nó lan ra từ từ qua từng chi tiết nhỏ: một ánh mắt, một lá thư, một cuộc gặp gỡ tình cờ hay một quyết định tưởng như không quan trọng.
Một trong những đặc điểm nổi bật nhất trong thế giới truyện ngắn của Munro là cách bà vận hành thời gian. Quá khứ và hiện tại đan xen tự nhiên như dòng nhớ của chính nhân vật, giúp người đọc thấy rõ sự thay đổi của con người qua từng năm tháng. Những gì đã xảy ra từ rất lâu – một mối tình tuổi trẻ, một sự hiểu lầm giữa hai chị em, một lời nói gây tổn thương – có thể trở lại bất ngờ và soi chiếu lại hiện tại của nhân vật. Trong nhiều câu chuyện, sự thật không bao giờ được hé lộ hoàn toàn; nó chỉ mở ra một phần, để người đọc cảm nhận phần còn lại trong những khoảng trống mà Munro cố tình để lại.
Không gian trong truyện cũng đặc biệt quan trọng. Những thị trấn nhỏ, những con đường đầy bụi, những căn nhà gỗ mái thấp, những chuyến xe buýt dài giữa mùa đông lạnh… tất cả tạo thành nền cảnh cho những câu chuyện mà bề ngoài có vẻ lặng lẽ nhưng bên trong là cả đại dương cảm xúc. Munro không tìm cách tạo kịch tính bằng sự kiện lớn, mà để cuộc sống tự bộc lộ chiều sâu của nó. Bà để nhân vật trượt qua các biến cố theo cách rất đời: đôi khi bình thản, đôi khi bối rối, đôi khi chọn im lặng thay vì nổi loạn. Nhưng chính sự im lặng đó mới là điều khiến câu chuyện của bà đầy sức nặng.
Truyện ngắn của Munro còn nổi bật bởi sự tinh tế trong cách thể hiện những giới hạn của xã hội. Dù không trực tiếp lên tiếng, bà dựng lên những bức tranh về định kiến giới, kinh tế, sự bó buộc của những mối quan hệ và khoảng cách giữa các thế hệ. Nhân vật của bà phải đưa ra những lựa chọn khó khăn, đôi khi trái với chuẩn mực. Nhưng Munro không phán xét; bà chỉ để người đọc chứng kiến sự đấu tranh nội tâm của họ và nhìn thấy tính người trong những quyết định ấy.
Đọc truyện ngắn Alice Munro là đi qua những khoảnh khắc tưởng nhỏ bé nhưng lại có khả năng thay đổi cả cuộc đời nhân vật. Những câu chuyện ấy đọng lại như một nốt nhạc buồn nhẹ, tinh tế, khiến người đọc thấy mình đang soi vào chính những ngã rẽ từng đi qua trong cuộc sống.
