Tuyển Tập Nguyễn Hiến Lê – Tập 1: Triết Học là phần mở đầu trong bộ sưu tập đồ sộ những công trình nghiên cứu, dịch thuật và trước tác của học giả Nguyễn Hiến Lê – một trong những trí thức uyên bác, tận tâm và có ảnh hưởng sâu rộng nhất trong nền văn hóa Việt Nam thế kỷ XX. Tập đầu tiên này được dành trọn cho lĩnh vực triết học – nơi thể hiện rõ nhất chiều sâu tư tưởng, nhân sinh quan và tinh thần khai sáng mà Nguyễn Hiến Lê theo đuổi suốt đời.
Trong Tuyển Tập Nguyễn Hiến Lê – Tập 1: Triết Học, người đọc sẽ bắt gặp những trước tác tiêu biểu của ông xoay quanh việc giới thiệu, phân tích và diễn giải các hệ thống tư tưởng lớn của nhân loại. Từ triết học phương Đông như Nho giáo, Lão học, Phật học đến triết học phương Tây với Socrates, Descartes, Kant hay Nietzsche, Nguyễn Hiến Lê đều trình bày bằng lối viết sáng rõ, mạch lạc, giúp người đọc tiếp cận những khái niệm tưởng chừng trừu tượng một cách dễ hiểu và gần gũi. Ông không chỉ tóm lược tư tưởng mà còn bình luận, đối chiếu, và đưa ra nhận định riêng dựa trên góc nhìn của một người Việt Nam am hiểu cả Đông lẫn Tây.
Điều làm nên giá trị đặc biệt của tập sách này là tinh thần khai phóng của Nguyễn Hiến Lê. Với ông, triết học không phải là lý thuyết xa vời dành cho giới học giả, mà là nghệ thuật sống – là cách giúp con người hiểu mình, hiểu người, và tìm ra phương hướng để sống một đời hữu ích và có nhân cách. Ông luôn khuyến khích độc giả suy nghĩ độc lập, dám đặt câu hỏi và biết nghi ngờ những điều được xem là “chân lý”. Qua từng trang sách, người đọc cảm nhận rõ tâm huyết của một học giả coi tri thức là phương tiện khai sáng tâm hồn, chứ không phải là công cụ phô trương kiến thức.
Một điểm đáng chú ý khác trong Tuyển Tập Nguyễn Hiến Lê – Tập 1: Triết Học là cách tác giả khéo léo kết hợp tư tưởng triết học với thực tế đời sống Việt Nam. Ông không dừng lại ở việc trình bày tư tưởng cổ điển, mà còn gợi mở hướng ứng dụng: làm thế nào để triết học giúp con người sống hạnh phúc, hành xử có đạo lý, và góp phần xây dựng xã hội tốt đẹp hơn. Tư tưởng ấy phản ánh quan niệm nhân văn sâu sắc của Nguyễn Hiến Lê – rằng triết học phải gắn với đời, phải giúp con người trở nên tự do và khai sáng.
Tuyển Tập Nguyễn Hiến Lê – Tập 1: Triết Học vì thế không chỉ là một cuốn sách nghiên cứu học thuật, mà còn là cánh cửa mở ra thế giới của trí tuệ và suy tư. Đó là tập hợp những giá trị tư tưởng mà Nguyễn Hiến Lê muốn gửi lại cho hậu thế: tinh thần tự học, khát vọng tìm hiểu chân lý, và niềm tin rằng tri thức chính là nền tảng của sự tiến bộ. Với tác phẩm này, độc giả không chỉ được tiếp cận triết học như một môn học, mà còn được dẫn dắt đến một lối sống – lối sống của người biết suy ngẫm, biết tự chủ và biết tìm hạnh phúc trong hiểu biết.
