Hoa Hồng Xứ Khác là một tác phẩm hiếm hoi của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh mang màu sắc trưởng thành rõ rệt, nhẹ nhàng nhưng trầm lắng, sâu sắc và nhiều suy tư hơn những cuốn sách quen thuộc về tuổi học trò của ông. Đây không phải là câu chuyện về sân trường, lớp học, cũng không có những trò nghịch ngợm hồn nhiên, mà là hành trình của những người trẻ rời xa quê hương, tìm kiếm bản thân, tình yêu và sự bình yên trong một thế giới rộng lớn, xa lạ – nơi “xứ khác”.
Tác phẩm kể về những người Việt trẻ tuổi sống và học tập ở nước ngoài – cụ thể là tại Pháp – một “xứ lạ” vừa hoa lệ, vừa cô đơn đối với những tâm hồn xa quê. Nhân vật chính là chàng trai tên Khoa, mang trong mình nỗi nhớ nhà, sự trăn trở về tương lai và cả những hoài nghi trong tình cảm. Tại đây, Khoa gặp và làm quen với nhiều người đồng hương, mỗi người mang một câu chuyện, một nỗi niềm khác nhau: có người vì giấc mơ du học, có người vì tình yêu, có người vì muốn rũ bỏ quá khứ để bắt đầu lại. Trong đó, đặc biệt là cô gái tên Vi – một “bông hồng” dịu dàng, thông minh nhưng cũng mang nhiều bí ẩn và nỗi buồn khó gọi thành tên.
Mối quan hệ giữa Khoa và Vi là sợi dây xuyên suốt câu chuyện – từ những lần gặp gỡ tình cờ, đến sự cảm mến lặng lẽ, rồi những khúc mắc, hiểu lầm và cả những rung động khó diễn tả bằng lời. Nguyễn Nhật Ánh miêu tả tình yêu trong Hoa Hồng Xứ Khác không ồn ào hay lãng mạn kiểu cổ tích, mà rất thật – đôi khi ngập ngừng, đôi khi sai nhịp, và cũng rất mong manh giữa những lo toan, khác biệt văn hóa và những khúc quanh của cuộc đời xa xứ.
Điều khiến cuốn sách này đặc biệt là ở bầu không khí rất “người lớn” mà Nguyễn Nhật Ánh tạo nên. Những nhân vật không còn chỉ bận tâm chuyện học hành, điểm số hay những buổi hẹn hò tuổi mới lớn, mà là các nỗi niềm trăn trở về căn tính, lý tưởng, sự hòa nhập, sự cô đơn giữa chốn phồn hoa và cả những lựa chọn khó khăn trong tình cảm. Nỗi nhớ quê hương, sự đối lập giữa ký ức và thực tại, giữa ấm áp gia đình và cái lạnh của thành phố xa lạ – tất cả hòa quyện tạo nên một thế giới nội tâm đầy tầng sâu.
Văn phong trong Hoa Hồng Xứ Khác vẫn giữ được sự gần gũi, duyên dáng quen thuộc của Nguyễn Nhật Ánh, nhưng có phần trầm lắng và giàu chất tự sự hơn. Ông không cố gắng tạo kịch tính hay bi kịch hóa mọi thứ, mà để mọi cảm xúc trôi chảy tự nhiên, tinh tế như chính dòng suy tưởng của những con người xa quê đang tìm kiếm chính mình nơi xứ người.
Hoa Hồng Xứ Khác không chỉ là một cuốn sách về tình yêu, mà còn là tác phẩm dành cho những người trưởng thành, từng xa nhà, từng yêu, từng hoang mang và từng tìm kiếm ý nghĩa cuộc sống giữa thế giới rộng lớn. Một bông hồng nơi đất lạ, vừa đẹp, vừa buồn, vừa khiến người ta nhớ về quê hương da diết hơn bao giờ hết.