Hồi Ức Lính của Vũ Công Chiến là một tác phẩm giàu tính tự sự và mang đậm chất nhân văn, ghi lại trải nghiệm của một người lính trong những năm tháng chiến tranh biên giới. Cuốn sách không chỉ đơn thuần kể lại hành trình chiến đấu, mà còn tái hiện sinh động đời sống tinh thần, tình đồng đội và những suy tư sâu kín của thế hệ thanh niên từng bước ra chiến trường với tất cả lòng nhiệt huyết và niềm tin.
Tác phẩm được viết bằng giọng văn dung dị, mộc mạc nhưng chân thực đến lay động. Vũ Công Chiến không tô vẽ chiến tranh như một bức tranh anh hùng ca trọn vẹn, mà đặt nó trong bối cảnh vừa bi tráng, vừa đầy mất mát. Những trang viết của ông mang đến hình ảnh rõ nét về người lính trẻ: có thể còn vụng dại trong suy nghĩ, đầy háo hức khi rời giảng đường hay ruộng đồng để khoác súng lên vai, nhưng rồi dần trưởng thành qua khói lửa, đối mặt với cái chết và sự chia ly khắc nghiệt.
Trong Hồi Ức Lính, độc giả có thể thấy những chi tiết đời thường giàu sức gợi: một bữa cơm dã chiến giữa rừng, một lá thư nhà được truyền tay nhau, hay niềm vui nhỏ bé khi nhận được bao thuốc lá từ đồng đội. Chính những điều giản dị ấy tạo nên sức sống cho ký ức, cho thấy rằng giữa bom đạn khốc liệt, người lính vẫn giữ trong mình tình yêu quê hương, sự gắn bó và nỗi nhớ thương da diết với gia đình.
Một điểm nổi bật của tác phẩm là cách tác giả khắc họa tình đồng đội. Những con người xa lạ từ nhiều miền quê khác nhau, khi vào trận chiến đã trở thành anh em máu thịt, chia sẻ từng hạt muối, từng ngụm nước. Sự gắn bó ấy không chỉ giúp họ vượt qua gian khổ mà còn trở thành ký ức in sâu mãi trong tâm hồn người lính sau này. Đó cũng là điều mà Vũ Công Chiến nhấn mạnh: ký ức về chiến tranh không chỉ gắn liền với súng đạn, mà còn là ký ức về tình người, về niềm tin và sự hy sinh thầm lặng.
Tác phẩm cũng mang tính phản tư mạnh mẽ. Vũ Công Chiến không ngần ngại nói đến sự khốc liệt của chiến tranh, những nỗi đau mất mát khó nguôi, những ám ảnh theo suốt đời người. Chính sự trung thực ấy khiến cuốn sách khác biệt: nó không chỉ là hồi ký ca ngợi chiến công, mà còn là tiếng nói chân thành của một nhân chứng, giúp thế hệ sau hiểu rõ hơn cái giá của hòa bình.
Hồi Ức Lính vì thế vừa là một tác phẩm văn học giàu giá trị nghệ thuật, vừa là một tư liệu sống động của lịch sử. Nó mở ra cánh cửa để độc giả tiếp xúc với ký ức tập thể của một thế hệ đã sống, chiến đấu và hy sinh cho Tổ quốc. Qua những trang viết của Vũ Công Chiến, ta nhận ra rằng chiến tranh đã lùi xa, nhưng dư âm của nó vẫn vang vọng, để lại những bài học quý giá về lòng dũng cảm, tình đồng đội và khát vọng hòa bình.
